Hoe zou het met het Ouderenrechtencommissariaat zijn?

“Niet goed”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.
“Voor alle duidelijkheid: zulke organisatie bestaat (nog) niet in Vlaanderen.

Ik heb eind vorig jaar in het Vlaams parlement een resolutie ingediend tot oprichting van zo een Ouderenrechten-commissariaat.
Tot nu toe is deze resolutie nog niet geagendeerd op de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding en/of de Commissie voor Binnenlands Bestuur, Gelijke Kansen en Inburgering. En als ik aandring, zal het voorstel naar alle waarschijnlijkheid weggestemd worden.
De voornaamste reden: het voorstel komt van de VOORUIT-oppositie en deze Vlaamse regering heeft nu eenmaal een onderling akkoord dat voorstellen vanuit de oppositie sowieso afgekeurd worden. Nochtans is mijn resolutie een minimumtekst, zodat er maximaal rekening zou kunnen gehouden worden met suggesties en/of aanvullingen van alle democratische partijen.

Er zijn blijkbaar ook een aantal inhoudelijke bezwaren. En daar heb ik geen moeite mee. Maar het debat zou dan wel ernstig moeten gevoerd worden met argumenten pro en contra en niet uit de weg gegaan mogen worden.
Die inhoudelijke argumenten verneem ik uit de vele informele contacten, die ik heb binnen de ouderensector in het algemeen en binnen de Vlaamse Ouderenraad in het bijzonder.
Het belangrijkste element, hoewel dat niet met zoveel woorden gezegd wordt, is dat met de oprichting van een Ouderenrechtencommissariaat een aantal traditionele seniorenverenigingen vrezen dat dit ten nadele van hun financiering en subsidiëring zal zijn. Bijgevolg een loutere defensieve houding, of zeker voor de katholieke organisaties een typisch ouderwets, verzuild standpunt. Nochtans is het uitganspunt van een Ouderenrechtencommissariaat iets heel anders dan van seniorenverenigingen en/of  de Vlaamse Ouderenraad.
Een Ouderenrechtencommissariaat moet de rechten van ouderen behartigen, verenigingen of  een adviesraad moeten specifieke activiteiten ontwikkelen voor de doelgroep en/of de belangen van senioren behartigen als een soort vakbond.
Vergelijk het met het onderscheid tussen het Kinderenrechtencommissariaat en jongeren- en/of jeugdorganisaties.

Ouderenrechten wordt te vaak beperkt tot het gegeven van de woonzorgcentra en/of thuisopvang, hoewel het begrip veel meer omvat.
Dat geldt des te meer sinds de problemen met Corona in de woonzorgcentra.
Ouderenrechten handelen over alle beleidsdomeinen, waar de oudere generatie mee geconfronteerd wordt of te maken heeft.

Eén van de argumenten, die eveneens gebruikt worden, is dat er geen internationaal verdrag, bijvoorbeeld in het kader van de Verenigde Naties (VN), bestaat, zoals bij kinderen. Die houding begrijp ik helemaal niet: niemand kan er toch iets op tegen hebben dat de steeds grotere groep ouderen een aantal principiële rechten zouden gegarandeerd krijgen. De uitdaging is precies om net voor die bevolkingsgroep ook internationale rechten te verwerven.
Een Vlaams Ouderenrechtencommissariaat kan daar net het nodige voorbereidingswerk voor doen.

Dubbelwerk met de Vlaamse Ouderenraad moet vermeden worden, daar ben ik het mee eens.
Dit lijkt mij perfect oplosbaar met een goede taakafbakening. Ook hier gaat de vergelijking met het Kinderenrechtencommissariaat op.

Het argument dat er weer een structuur bijkomt, kan ik begrijpen. Maar het gaat hierbij duidelijk om een andere taakomschrijving, die nu nog niet ingevuld wordt.
In dat verband lijkt mij de oprichting van ‘een Vlaams UNIA’ veel problematischer. (1) (2)
In welke mate gaat deze nieuwe Vlaamse instelling zich eventueel bezighouden met rechten van bepaalde bevolkingscategorieën?

Overlapping met de Vlaamse Zorginspectie van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin lijkt mij uitgesloten.
Deze dienst moet instaan voor tekortkomingen bij de algemene werking in bejaardenvoorzieningen, dat is een heel andere opdracht.

Ik zal mij blijven inzetten dat er een Ouderenrechtencommissariaat komt. En voor alle duidelijkheid: het moet niet mijn voorstel zijn dat het haalt.”