22 000 Limburgers wachten op sociale woning

Dat is de titel in Het Laatste Nieuws van zaterdag 7 en zondag 8 december 2019. (1) (2)

Deze cijfers zijn gebaseerd op een analyse, die het Studiecentrum Willy Claes samen met Vlaams parlementslid Ludwig Vandenhove gemaakt hebben op basis van de inhoud van het Vlaams regeerakkoord.

De toestand qua tekort aan sociale woningen is nu al dramatisch in Vlaanderen.
Met de nieuwe Vlaamse regering gaat de toestand alleen nog maar verergeren”, zegt Ludwig Vandenhove.

Hieronder vindt u de analyse van het Studiecentrum Willy Claes met de gedetailleerde cijfers en het artikel in de krant en op de website van Het Laatste Nieuws. (2)

Vlaamse middelen wegen niet op tegen Limburgse sociale huisvestingsprobleem

Vlaanderen kampt met een nijpend tekort op de sociale-huisvestingsmarkt. Cijfers van het Departement Wonen tonen aan dat er in 2018 meer dan 150.000 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning stonden. “Het Vlaamse probleem is bekend, maar ons studiecentrum Willy Claes bestudeerde dit specifiek voor Limburg, en ook daar zijn de cijfers hallucinant”, aldus Ludwig Vandenhove, Vlaams Volksvertegenwoordiger voor sp.a. “Het Limburgse probleem is dramatisch. We zijn wel de kleinste provincie naar inwonersaantal, maar toch wachten hier bijna 20.000 mensen op een sociale woning. Alleen al voor mijn stad Sint-Truiden staan er bijna 1.400 mensen op de wachtlijst”.

Matthias Diependaele

Onlangs gaf Minister van Wonen, Matthias Diependaele, zijn beleidsnota vrij. “Die wijst op een gebrek aan ambitie”, vervolgt Vandenhove. “Bij een gewone verderzetting van het beleid dat de vorige Zweedse coalitie voerde, zouden er voor Vlaanderen amper 15.000 woningen bijkomen. Dat is lachwekkend. Die Vlaamse “ambitie” is zelfs niet genoeg om het probleem enkel in Limburg op te lossen. Uit wat ik lees en opvang, maak ik op dat er weinig verbetering aan zit te komen”.

BSO

In kader van de problematiek lanceerde de Vlaamse Overheid in 2009 het Bindend Sociaal Objectief (BSO). Dit gebeurde om de toename van sociale woningen geografisch te spreiden. Elke gemeente kreeg een aantal woningen vooropgesteld om dat BSO te behalen. Volgens Vandenhove is dit de verkeerde oefening: “Het BSO is niet gekoppeld aan de wachtlijsten en lost het woningprobleem dus allesbehalve op.” Meer dan de helft van de Limburgse gemeenten kon het BSO nog niet behalen. Maar zelfs als het totale BSO voor Limburg behaald werd, zou dit maar een schamele 4% van de gezinnen op de wachtlijst wegnemen. “Als je het saldo van de BSO per gemeente naast de wachtlijst legt, zie je de omvang van het probleem. Wat een gemeente op overschot heeft of nog voorziet aan sociale woningen, weegt nooit op tegen het aantal mensen op de wachtlijst”, aldus Vandenhove.

Wat dan wél?

“Het neoliberale beleid van regering Jambon I treft de lagere inkomens op verschillende domeinen” zegt Vandenhove. “Daarom stellen we baanbrekende oplossingen voor, zoals ons voorstel tijdens de campagne om 100.000 extra sociale woningen te bouwen om betaalbaar wonen mogelijk te maken. Aan dit tempo duurt het nog meer dan 50 jaar om de wachtlijsten weg te werken.” Hij benadrukt dat ook wachtlijsten aan sociale woningen moeten gekoppeld worden, omdat het om mensen in nood gaat en niet louter om cijfers. “Een mental shift is ook nodig als het om sociale huisvesting gaat, en niet enkel bij mobiliteit”. Volgens Vandenhove zijn volgende formules ook van belang: “Het BSO moet ook op kortere termijn gerealiseerd worden dan de ogenblikkelijke periode van 2009-2020, digitalisering uitrollen, en zeker in Limburg moeten mensen kunnen wonen in goed ontsloten gebieden in stadscentra”.

Het huidige Bindend Sociaal Objectief loopt af in 2025. De nieuwe regering belooft tegen dan een nieuw BSO in te voeren. “Ik ben benieuwd wat dat gaat geven”, besluit Vandenhove. “Gaat de “nieuwe” BSO effectief een wezenlijk verschil maken op de wachtlijsten. Of blijft het een maat voor niets?”.

De cijfers
 

BSO stand van zaken wachtlijsten per voorkeurgemeente

Gemeente

BSO stand van zaken gerealiseerd + gepland aanbod

31/12/2018

Wachtlijsten per voorkeurgemeente op 31/12/2018

Alken

-37

920

As

+16

564

Beringen

+11

1.886

Bilzen

-40

1.255

Bocholt

+20

432

Borgloon

-1

191

Bree

+75

868

Diepenbeek

-30

987

Dilsen-Stokkem

+65

1.059

Genk

+259

2.421

Gingelom

+7

107

Halen

-28

232

Ham

+26

115

Hamont-Achel

+19

528

Hasselt

+187

3.299

Hechtel-Eksel

-32

444

Heers

-4

133

Herk-de-Stad

-31

381

Herstappe

+1

 

Heusden-Zolder

-68

606

Hoeselt

+7

772

Houthalen-Helchteren

-32

1.133

Kinrooi

+16

508

Kortessem

+5

896

Lanaken

-73

542

Leopoldsburg

+82

471

Lommel

-22

927

Lummen

-68

294

Maaseik

+103

868

Maasmechelen

+26

1.133

Nieuwerkerken

-7

170

Oudsbergen

-73

1.340

Peer

-5

529

Pelt

+22

978

Riemst

-56

230

Sint-Truiden

+33

1.361

Tessenderlo

-41

740

Tongeren

+108

710

Voeren

-26

44

Wellen

-25

391

Zonhoven

-75

533

Zutendaal

-18

403

Totaal

 

19.572

 

  • Wanneer je de totalen van de wachtlijst per gemeente zelf handmatig optelt kom je op een resultaat van 31.401 in plaats van de 19.572 in de tabel. Dit komt omdat het in de tabel om unieke gevallen gaat. Mensen die aanvragen indienen in meerdere provincies of voor meerdere SHM’s worden hier buiten beschouwing gelaten.
  • Gemeenten in het rood gaan de BSO niet behalen
  • De kolom “BSO stand van zaken” geeft aan hoeveel woningen de gemeenten op overschot of tekort hebben. Gemeenten met “+” hebben woningen op overschot.

BSO Limburg

Gemeenten met BSO reeds behaald in Limburg:

 

12

Gemeenten die BSO nog niet behaalden, maar BSO zullen behalen obv gepland aanbod:

8

Gemeenten die BSO niet zullen behalen:

   

22

Sociale woningen nodig voor Limburgse gemeenten met tekorten om BSO te behalen:

792

Aantal gezinnen op wachtlijst:

     

19.572

Tekort sociale woningen bij behalen BSO:

 

 

18.780

 

 Algemene opmerkingen:

  • Meer dan de helft (22) van de Limburgse gemeenten zal het BSO niet behalen op basis van de cijfers van eind 2018.
  • Alle Limburgse gemeenten met een tekort hebben samen 792 sociale woningen nodig om het BSO te behalen.
  • Zelfs als het Limburgse tekort wordt opgevuld, blijven er nog 18.780 mensen op de wachtlijst staan.
  • Het behalen van het BSO in Limburg lost slechts +/- 4% van de wachtlijst op.