Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF): werkt het toekomstgericht genoeg?

Op woensdag 10 februari 2021 vond er een hoorzitting plaats met het VLIF in de Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid van het Vlaams parlement.
Het VLIF is een belangrijk ondersteunings- en financieringsmiddel voor de Vlaamse landbouw.

Ik ben niet zeker dat het VLIF altijd inzet op duurzame investeringen om de structuur van de land- en tuinbouwbedrijven te verbeteren. Misschien wel om de rentabiliteit te verzekeren en de kostprijs te verminderen”, aldus Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.

Ludwig Vandenhove stelde heel wat vragen en maakte een aantal beschouwingen.

“Zijn er uit de Coronacrisis conclusies te trekken voor het al dan niet structureel ingrijpen in ons landbouwbeleid?

Het Vlaams regeerakkoord 2019-2024 voorziet om 10% van de VLIF-middelen in te zetten voor niet-productieve investeringen, waarbij landbouwers onder andere steun krijgen voor landschapselementen en niet-productieve investeringen in water- of bodembeheer.
Het blijkt geen groot succes.
In 2019 werden er 12 dossiers ingediend, goed voor 27 investeringen.
Bijna alles werd geselecteerd, op 1 dossier met 3 investeringen na. Het betreft dus in het totaal 24 geselecteerde investeringstypes, verdeeld over 11 aanvragen.
De reden voor het relatief weinig aanvragen -ligt zeer ver van de beoogde 10% van de VLIF-middelen- wordt gezien in het ‘nog onbekende’ en dat er meer promotie moet rond gemaakt worden. Maar zou het kunnen dat onze landbouwsector te weinig toekomstgericht denkt en niet klaar is voor dit soort ingrepen?
Als mijn interpretatie de juiste is, ziet dat er niet goed uit voor de Vlaamse landbouw in het nieuwe Europese Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) in het kader van de Green Deal.
Opvallend: de aanvragen zijn slecht geografisch verdeeld. Zo komen de meeste aanvragen uit Vlaams Brabant en is er geen enkele aanvraag uit Oost- of West-Vlaanderen.
Is daar een bepaalde reden voor?

Moet eveneens niet de doelgroep breder gemaakt worden, die een beroep kan doen op deze VLIF-investeringen?
Nu moet de aanvrager een landbouwer zijn, is het niet voldoende dat de landbouw de begunstigde is? Waarom bijvoorbeeld de Regionale Landschappen (RL) niet laten aanvragen, de landbouwsector is toch vertegenwoordigd in de RL?
Naar de toekomst toe zal er alleszins al meer samengewerkt worden met het Agentschap Natuur en Bos (ANB) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM): dat is al een goede zaak!

Van de investeringssteun gaat het grootste gedeelte naar de veeteeltsector (onder andere melkvee en intensieve veeteelt).
Kijkt de landbouwsector dan niet vooruit? Alle klimaatrapporten, die verschijnen, geven de negatieve impact weer op het klimaat
.
Wat mij betreft, werkt de VLIF op dit vlak zeker niet toekomstgericht. Zo gaan we in Vlaanderen de trein missen naar het nieuwe GLB en de Green Deal.
In welke mate zal het VLIF rekening houden met de richtinggevende criteria, die de Europese Commissie (EC) heeft uitgewerkt voor het toekomstige GLB?

Er is een zekere stijging in de aanvragen om de waterkwantiteit te verhogen, maar dat spoort zeker niet met de toenemende hitte- en droogteproblematiek in de meest recente zomers.
Landbouwers moeten ter zake meer gestimuleerd worden, ook om samen te werken.”