Op vrijdag 21 november 2014 werd in Bocholt (Bocholter Brouwerijmuseum, Dorpsstraat 53) een symposium georganiseerd door de vzw Regionaal Landschap Lage Kempen (RLLK), samen met een aantal partners, met als thema 'Landschapsenergie in de praktijk'.

Gedeputeerde Ludwig Vandenhove deed de inleiding als voorzitter van de vzw RLLK.

Ludwig Vandenhove: "De mens is de afgelopen 100-150 jaar  zeer succesvol geweest in het plunderen van de grondstoffen, die onze aarde gedurende miljoenen eeuwen heeft opgebouwd. Nochtans hadden onze voorouders een goed evenwicht gevonden waarbij ze uitermate vakkundig onze omgeving gebruikten voor hun noden.

Nu we met de neus op de feiten worden gedrukt dat de fossiele brandstoffen eindig zijn en er niet zo’n sympathieke figuren aan de gas- en oliekraan zitten, kijken we weer naar onze omgeving als bron.

Om evenwichtig om te gaan met die omgeving moeten we samenwerken en trachten synergie te vinden in de verschillende belangen zoals landbouw, natuur, recreatie, wonen…

Onmogelijk?
Neen, hier in Bocholt wordt een project opgezet waarbij economie en ecologie er beide op vooruit gaan en biomassa lokaal wordt gevaloriseerd.
Het is een mooi voorbeeld van duurzame en lokale economie, die ondersteuning krijgt vanuit landschap en natuur.
We stappen af van reguliere subsidies voor het onderhoud van het landschap en werken een economisch rendabel systeem uit dat dat landschap ten goede komt.

Landbouwers zijn nauw betrokken, omdat het opbrengt én omdat hun verzuchtingen mee worden opgenomen in het houtkantbeheerplan.
Natuurverenigingen en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) steken een duim op, omdat er eindelijk op grotere schaal weer dynamiek en verjonging komt in het landschap.
De gemeente hoeft minder energie te steken in omvallende bomen en afbrekende takken en de lokale scholencampus kan zich verwarmen op snippers uit de eigen gemeente.
De prijs die ze betalen voor de brandstof gaat niet naar het buitenland, maar naar lokale landbouwers. En omdat zich dit alles op lokale schaal afspeelt in een korte keten, kunnen we spreken over een CO₂-neutraal effect.

Dat dit mogelijk is in een relatief dicht bevolkt Vlaanderen, maakt het project des te interessanter.
We moeten anders naar onze open ruimte kijken, maar wel rekening houdend met de functies die dat landschap heeft voor alle betrokkenen.

Het gaat over een Europees project (Towards eco-energetic communities/TWECOM-project van Interreg).
Nu de Europese Unie (EU) steeds meer ter discussie staat, is het belangrijk dat via concrete projecten wordt aangetoond dat Europa op het terrein werkt.

Het gaat hier in Bocholt over een coöperatief en lokaal gegeven.
Over coöperaties en kleinschalige initiatieven in buurten, wijken, etc., bijvoorbeeld rond energie, wordt steeds meer gepraat en geschreven, maar de praktijk is vaak anders.
Concrete realisaties blijven dikwijls uit. Daarom verdient dit project eveneens alle steun.  

Ik blijf geloven in acties, die dichtbij de burger gebeuren. Om die reden ben ik een fervent tegenstander van fusies van gemeenten. Samenwerking tussen gemeenten zie ik wel zitten. Dit project rond houtkanten is hier een mooi voorbeeld van.
We zullen ook in de andere Limburgse gemeenten, via de 3 Regionale Landschappen, trachten dit initiatief uit te rollen.

Spijtig genoeg blijft het op het gebied van alternatieve energie en duurzaam beleid al te dikwijls nog bij experimenten.
Ik blijf erbij: we moeten resoluut de andere richting uit, maar dit houdt een duidelijke maatschappijkeuze in. En met de volgens mij ingeslagen weg van de onbezonnen besparingen, ziet dat er niet goed uit.

Dit project gaat over (on)roerend erfgoed. Het mooiste voorbeeld daarvan is de bakoven in het domein Kelchterhoef in Houthalen-Helchteren.
Met de onzekere toekomst van de structuren van de Regionale Landschappen door de besparingen van de Vlaamse regering zit daar misschien een mogelijkheid tot (gedeeltelijke) andere financiering.

Het diverse karakter van dit initiatief wordt aangetoond door het gegeven dat hiermee exoten, invasieve soorten bestreden worden (bijvoorbeeld Amerikaanse vogelkers).
In die zin past het in 'Plant van hier'.

Beleidsmatig kan er nog heel wat gebeuren met akkerranden of andere stroken, zoals bescherming tegen wind of tegen modder- en/of wateroverlast en het stimuleren van de bijenpopulatie.

Ik wens u nog een leerrijke studiedag en hoop dat er heel wat praktische informatie en gegevens kunnen uitgewisseld worden.
Van de sprekers zal het alleszins niet afhangen."

Zie ook Strijd tegen de Amerikaanse vogelkers om houtkanten te valoriseren van 15-06-2014, Opening toeristisch seizoen in Houthalen-Helchteren van 09-05-2014 en Energieke houtkanten in Bocholt van 27-02-2014 op deze website.