Op vrijdag 3 mei 2013 kwamen, op initiatief van gedeputeerde van natuur en milieu Ludwig Vandenhove, de Limburgse burgemeesters (of hun afgevaardigde(n)) samen rond de gemeentelijke klimaatplannen.

“Een klimaatneutraal Limburg betekent duurzaamheid en economische stimulansen, maar er moet ook aandacht zijn voor diegenen, die het minder goed hebben in onze maatschappij.
Voor dit sociaal aspect is er tot nu toe in de maatregelen qua duurzaamheid te weinig aandacht geweest vanwege alle  overheidsniveaus.
Hier speelt sterk het zogeheten mattheuseffect.”, aldus Ludwig Vandenhove.

Hieronder vindt u de inleiding van Ludwig Vandenhove.

“Wij moeten de boodschap van Limburg CO²-neutraal dichtbij de burger, in ‘de Dorpsstraat’, brengen. Daarom is het belangrijk dat de Limburgse gemeenten zo concreet mogelijke klimaatplannen, met concrete herkenbare acties, opstellen.
De provincie Limburg moet hierin ondersteunend zijn door initiatieven uit te werken en aan te reiken en goede voorbeelden uit te wisselen. Zo zullen we onder andere een periodieke nieuwsbrief uitgeven.”, zegt Ludwig Vandenhove.

De provincie Limburg wil klimaatneutraal worden tegen 2020.
Halen we dit? We moeten er alleszins naar streven.

Dat is een erg hoge ambitie en de maatregelen, die hiervoor nodig zijn, vragen om een grondige heroriëntatie van onze samenleving. 
Zo een evolutie, zo een transitie transitie naar een maatschappij, die klimaatneutraal is, die zo weinig mogelijk energie verbruikt en die volledig gebruik maakt van hernieuwbare energie, vraagt de medewerking van en vooral samenwerking tussen alle geledingen van de samenleving: burgers, bedrijven, organisaties, overheden, etc.
In Limburg proberen we dit heel concreet te organiseren volgens de vier gekende sporen: de burgers (via sensibiliseringsacties, specifieke campagnes, lokale betrokkenheid, etc.),  de bedrijven (via de samenwerking in de doe tanks en de projecten, die daaruit voortvloeien), de gemeenten (via hun engagement voor het Burgemeestersconvenant, de eigen gemeentelijke klimaatplannen én de lokale projecten, die daaruit voortvloeien) en door als Limburgs provinciebestuur in alles zelf het goede voorbeeld te geven.

Vandaag brengen we opnieuw de Limburgse burgemeesters samengebracht in het kader van jullie en ons engagement. Ook na de gemeente- en provincieraadsverkiezingen worden de engagementen verdergezet.

De samenwerking tussen besturen onderling, met het middenveld en met bedrijven, is erg belangrijk om tot een echte transitie te komen, die moet leiden tot klimaatneutraliteit.
Enkele weken geleden, op maandag 22 april 2013, werd dit nog maar eens sterk benadrukt door de Amerikaanse econoom Jeremy Rifkin bij zijn bezoek aan Limburg.
Jeremy Rifkin benadrukte dat de provincie Limburg qua schaal voldoende groot is om zijn principes in de praktijk om te zetten.

Vandaag komt ons concrete aanbod vanuit de provincie Limburg voor de uitvoering van de gemeentelijke klimaatplannen aan bod (de dienst Milieu en Natuur). 
De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en Europa Directoraat-Generaal (DG) Klimaat zijn aanwezig om aan de gemeenten kansen en aanknopingspunten voor hun lokaal klimaatbeleid aan te reiken.
De VVSG zal aandacht hebben voor de rol, die een lokaal bestuur kan spelen en welke kansen er in Vlaanderen zijn.
De Europese commissie zal aandacht hebben voor het Europese beleid dat op ons afkomt (Roadmap 2050) en voor de financieringsmogelijkheden, die er zijn vanuit Europa voor een lokaal klimaatbeleid.
In de huidige situatie, waarin gemeenten en steden het financieel moeilijk hebben, is bovenlokale financiering erg belangrijk.

Op woensdag 30 november 2011 ondertekenden alle 44 Limburgse gemeenten een dubbel engagement: enerzijds het burgemeestersconvenant en anderzijds (aansluitend op het convenant) het engagement om mee te werken aan een klimaatneutraal Limburg.
De aanwezige gemeenten engageerden zich om een meer dan 20% CO² te besparen, een nulmeting uit te voeren, een actieplan op te maken en communicatie te voeren naar hun inwoners toe om op deze manier mee te werken aan Limburg klimaatneutraal.
De partners (provincie Limburg, Infrax, Dubolimburg, Bond Beter Leefmilieu) ondertekenden  een verklaring om hun engagement in het kader van de ondersteuning van de gemeenten te onderstrepen.
Inmiddels hebben 36 gemeenten een door de gemeenteraad goedgekeurd klimaatplan.
De overige gemeenten zijn volop bezig met de opmaak van hun klimaatplan en wij zullen hen de komende weken en maanden extra ondersteunen vanuit de provincie Limburg.
Alle Limburgse gemeenten/steden moeten meedoen!

Na de opmaak van de klimaatplannen is het van belang om deze nu om te zetten in effectieve acties. Daarom ondersteunen we vanuit de provincie Limburg (de dienst Milieu en Natuur) de gemeenten heel concreet bij de uitvoering van hun eigen klimaatplannen.

Omwille van voorbeeldfunctie is één van de belangrijke acties de versterking van het Energy Service Company (ESCO)-aanbod van Infrax.
Via dit aanbod zal het gemeentelijk patrimonium energetisch worden gerenoveerd met een hoge ambitie.
Naast een sterk horizontaal aanbod (waarmee we via de gemeenten de burgers bereiken, bijvoorbeeld de campagne ‘Warm Limburg’), starten we dit voorjaar met een aantal pilootprojecten.

Voor deze pilootprojecten zoeken en ondersteunen we gemeenten, die heel concreet aan de slag willen met eigen projecten rond een aantal belangrijke maatregelen, zoals collectieve renovatie van woningen/wijken, klimaat neutrale verkavelingen, collectieve projecten van hernieuwbare energie met burgerparticipatie, groene warmtekrachtkoppeling (WKK)-projecten (gecombineerde productie warmte en elektriciteit), warmtenetten, bijna-energie neutrale overheidsgebouwen, actieplannen elektrische mobiliteit, etc.
Telkens brengen we enkele gemeenten samen met experten en biedt de provincie Limburg inhoudelijke en organisatorische ondersteuning en zoekt mee naar de noodzakelijk financiering.
Deze pilootprojecten, die vervolgens in de ganse provincie kunnen worden toegepast, zijn voorbeelden bij uitstek van onze Limburgse transitie naar een klimaat neutrale samenleving.

Europese organisaties en andere Vlaamse gemeenten en steden zijn erg geïnteresseerd in deze Limburgse aanpak.  Zo willen we met het pilootproject “collectieve renovatie van woningen/wijken” gemeenten ondersteunen, die in hun gemeente straat per straat of wijk per wijk burgers willen overtuigen om hun woningen beter te isoleren en te renoveren om zo veel energie te besparen.
Burgers krijgen financiële en technische ondersteuning en we zoeken eventueel samen aannemers om deze woningrenovaties uit te voeren.
Hierbij moet er veel aandacht voor minder kapitaalkrachtige eigenaars en huurders.
Limburg heeft een aantal partners, partners die dit mogelijk kunnen maken (Duurzaam Wonen Limburg (Duwolim),  de bouwsector, Regionaal Instituut voor Maatschappelijk Opbouwwerk (RIMO), STEunpunt BuurtOpbouwerk (STEB0) etc.).
Met het pilootproject “klimaat neutrale verkavelingen” willen we bereiken dat de nieuwbouw­projecten in Limburg meteen klimaatneutraal worden uitgevoerd.
Nu al legt de wetgeving hoge isolatienormen op, maar beter is het meteen nog een stap verder te zetten en bij nieuwbouw­projecten de lat zo hoog mogelijk te leggen.
Samen met ambitieuze gemeenten, ontwerpers en projectontwikkelaars bekijken we hoe we dit het best kunnen aanpakken bij concrete projecten.

Bijna al deze voorbeeldprojecten hebben een belangrijke economische meerwaarde en ze zorgen ervoor  dat er moet worden geïnvesteerd in de eigen gemeente.
We zoeken naar systemen (bijvoorbeeld via het Limburgs klimaatfonds en/of andere coöperatieve iniatieven)), waarbij burgers zelf mee kunnen investeren, niet alleen in de eigen woning, maar ook in gezamenlijke projecten.  Via organisaties als Duwolim (dat goedkope groene leningen geeft aan kansen groepen – Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE)) willen we de zwakkeren in onze samenleving mee laten participeren in deze klimaatambitie en vooral het eveneens voor hen mogelijk maken om energie - en dus geld - te besparen!  Zo zorgt ons klimaatbeleid via een groot aantal concrete lokale projecten voor nieuwe tewerkstelling in eigen omgeving.
Duurzame, waardevolle tewerkstelling, die gebaseerd is op de echte actuele behoeften van onze samenleving, creëert een meerwaarde. Zo kan het Limburgse klimaatbeleid een belangrijke bijdrage leveren aan de economische versterking van Limburg.
In het kader van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK) zijn hieromtrent een aantal concrete projecten (‘fiches’) ingediend.

Hieronder vindt u de perstekst.

Limburgse klimaatgemeenten verzamelen in het kader van het Burgemeestersconvenant

Op vrijdag 3 mei zijn alle Limburgse gemeenten samengekomen in de Raadzaal van het Provinciehuis in het kader van het Burgemeestersconvenant. Op de agenda stond onder andere een stand van zaken van de klimaatplannen, de uitvoering van die klimaatplannen en onderlinge uitwisseling met het oog op ‘Limburg gaat klimaatneutraal tegen 2020!’.

Op 30 november 2011 engageerden alle Limburgse gemeenten zich om mee te werken aan de Limburgse klimaatambitie en ondertekenden ze het Burgemeestersconvenant. Drie op de vier gemeenten dienden ondertussen een klimaatplan in bij Europa.

Het provinciebestuur zorgde al voor ondersteuning bij de opmaak van de klimaatplannen maar engageert zich ook om de nodige steun te voorzien bij de uitvoering van de klimaatplannen. Provincie Limburg wil in samenwerking met Bond Beter Leefmilieu, Infrax en Dubolimburg zorgen voor zeer praktische ondersteuning en werkt mee aan pilootprojecten die kunnen dienen als voorbeeld voor andere gemeenten.

Vandaag werd, naast toelichtingen van partner Infrax en de Europese Commissie, veel belang gehecht aan de lopende pilootprojecten. 
Gedeputeerde voor Leefmilieu Ludwig Vandenhove: ”Voor deze pilootprojecten zoeken en ondersteunen we gemeenten die heel concreet aan de slag willen met eigen projecten rond een aantal belangrijke maatregelen zoals klimaatneutrale verkavelingen, bijna-energieneutrale overheidsgebouwen, enz. Met het pilootproject ‘klimaatneutrale verkaveling’ bijvoorbeeld willen we bereiken dat de nieuwbouwprojecten in Limburg meteen klimaatneutraal worden uitgevoerd. Nu al legt de wetgeving hoge isolatienormen op, maar beter is het meteen nog een stap verder te zetten en bij nieuwbouw-projecten de lat zo hoog mogelijk te leggen. Samen met ambitieuze gemeenten, ontwerpers en projectontwikkelaars bekijken we hoe we dit het best kunnen aanpakken bij concrete projecten.

Bij elk pilootproject brengen we enkele gemeenten samen met experten, en bieden we inhoudelijke en organisatorische ondersteuning én zoeken mee naar de noodzakelijk financiering. De pilootprojecten dienen als voorbeeldprojecten die vervolgens in de hele provincie kunnen worden toegepast
Ook hebben zij een belangrijke economische meerwaarde. Allemaal zorgen ze er voor dat er moet worden geïnvesteerd in de eigen gemeente. We zoeken ook naar systemen (vb. via het Limburgs klimaatfonds of via een Limburgse coöperatieve) waarbij burgers zelf mee investeren, niet alleen in de eigen woning, maar ook in gezamenlijke projecten in eigen gemeente. 
Via organisaties als Duwolim (dat goedkope groene leningen geeft aan kansen groepen) willen we ook de zwakkeren in onze samenleving mee laten participeren in deze klimaatambitie en vooral het ook voor hen mogelijk maken om energie - en dus geld - te besparen!”.

Op 4 juni 2013 komt het Limburgs Klimaatparlement samen. Dan verzamelen Limburgse bedrijven, federaties, onderwijs, middenveldorganisaties, kerken en verenigingen opnieuw om over hun inspanningen te praten en uit te wisselen over ‘Limburg gaat klimaatneutraal’.

Zie onder andere ‘Nog acht Limburgse gemeenten zonder klimaatplan’, TVL-nieuws, 3 mei 2013; ‘Gemeenten zitten samen rond klimaatplannen’, Het Nieuwsblad, 4 mei 2013, p.40; ‘Gemeenten zitten samen rond klimaatplannen’, De Standaard, 4 mei 2013, p.6.

Zie ook ‘Earth Hour’ van 13 maart 2013 en ‘Amerikaans econoom Jeremy Rifkin bezoekt Limburg’ van 23 april 2013 op deze website.