Oproep voor algemene solidariteit

In zijn toespraak naar aanleiding van Allerheiligen op donderdag 1 november 2012 op het centrale kerkhof van Schurhoven (Sint-Truiden) pleitte burgemeester Ludwig Vandenhove voor een algemene solidariteit onder de bevolking gezien de recente bedrijfssluitingen.
Hij legde de link tussen de inhoudelijke boodschap van Allerheiligen en Allerzielen en de huidige maatschappelijke - financiële en economische - problemen.

Hieronder vindt u de integrale toespraak.  

Mijnheer de diaken
Geachte voorzitters, vlaggendragers en leden van de vaderlands­lievende verenigingen
Beste studenten van de Haspengouwse Academie [Podium]
Heren generaal(s), kolonel(s), officieren en onderofficieren, leden van het Comité Burgerlijke Militaire Samenwerking (BMS) en andere vertegenwoordigers van de militaire overheid
Vertegenwoordigers van het Rode Kruis en van de Civiele Bescherming
Dames en heren van de lokale politie Sint-Truiden - Gingelom - Nieuwerkerken, gewestelijke brandweer Sint-Truiden en jeugdbrandweer
Beste leden van het koninklijk stedelijk feestcomité
Beste leden van de Raad van Elf
Beste leden van de Koninklijke Harmonie ‘De Gilde’
Collega’s politici
Dames en heren
Beste medeburgers

Het is een traditie dat we elkaar op 1 november ontmoeten.

De vallende bladeren, de kale bomen en de toenemende duisternis buiten, herinneren ons eraan dat het leven een einde heeft.
De novembermaand brengt ons nauwer in contact met ons eigen levenseinde en met de dood van de mensen, die we verloren hebben.

In de periode rond 11 november herdenken we de oorlogsslachtoffers van de beide wereldoorlogen en brengen we hulde aan de oud-strijders.
Opnieuw een feestelijke traditie waarbij we jaarlijks stil moeten staan, al was het maar om de jongeren en de meeste van hun ouders en zelfs al grootouders, die nooit een oorlog hebben meegemaakt, te laten kennismaken met beelden van ‘hoe het vroeger was’.

Allerheiligen en Allerzielen zijn twee christelijke feestdagen.

Op 1 november worden alle heiligen van de Rooms-katholieke Kerk gezamenlijk vereerd en herdacht.
Op 2 november herdenken we alle overledenen.

In de meeste parochies is het gedenken van de doden de centrale inhoud van Allerheiligen en niet meer van Allerzielen.
Deze verschuiving heeft wellicht verschillende oorzaken.
Eén ervan is ongetwijfeld dat 2 november voor vele mensen geen vrije dag meer is en dat ze moeten gaan werken.

Vele families en mensen gaan rond 1 november naar het kerkhof om chrysanten of andere bloemen neer te zetten op het graf van hun dierbare familieleden, vrienden en/of kennissen.
Traditioneel lopen familieleden de dagen voordien af en aan met poetsgerief.
Het mooi maken van de graven brengt een vorm van rust en innerlijke stilte en is een gelegenheid om even stil te staan bij de mensen, die ons ontvallen zijn en vooral dan in het voorbije jaar.

Ook zijn in die periode de medewerkers van de groendienst druk in de weer om de laatste hand te leggen aan de paadjes en de perken.
Als stadsbestuur doen we er alles aan om de begraafplaatsen gedurende het ganse jaar beter en aangenamer in te richten voor de bezoekers. We denken dan aan meer groen, zitbanken, wateraftappunten, beklinkerde paadjes, etc.

 

Momenteel zijn er werken bezig op de begraafplaats van Zepperen.
Het is de bedoeling om jaarlijks 1 van de 17 begraafplaatsen onder handen te nemen en er de nodige renovatiewerken te doen. Ook gebeuren er technische ingrepen om er eenvormige urnengrafkelders en nissen te plaatsen om zo te komen tot een parkomgeving en een bepaalde huisstijl op alle begraafplaatsen op het grondgebied Sint-Truiden.

Op Allerheiligen gedenken we heiligen, dikwijls moeilijke, koppige en zelfs fanatieke mensen, die tegen de richting inroeiden en voor hun medemensen en voor de samenleving bronnen van heil zijn geweest.
Misschien hebben we opnieuw meer van die figuren nodig in onze huidige moeilijke en snelle tijd, waarin het individualisme steeds maar toeneemt.

Dames en heren
Beste vrienden

Tot de Tweede Wereldoorlog was het gebruikelijk om zielenkoeken of zielenbroodjes te verkopen aan de ingang van het kerkhof.
In Engeland gingen volwassenen en kinderen langs de deuren.
Ze zongen een lied en kregen geld of voedsel.
Het geven van voedsel aan armen moest de zielen van de overledenen naar de hemel helpen.

Vandaag worden lokale besturen - in Sint-Truiden is dit niet anders - steeds vaker geconfronteerd met schrijnende problemen van steeds meer mensen.
Meer families en meer mensen kampen met betaalproblemen om in hun basisbehoeften te voorzien, zoals degelijke huisvesting, toegang tot elektriciteit, verwarming en water, gezonde voeding, etc.
Meer families en mensen moeten voor allerlei vormen van steun bij het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW), de Sint-Vincentiusvereniging, etc. aankloppen.
Armoede is meer dan geldgebrek alleen.
Het is uitgesloten worden op verschillende terreinen zoals onderwijs, arbeidsmarkt, gezondheidszorg, vrijetijdsparticipatie, huisvesting,etc.
Zie onder andere de teksten ‘Een globaal armoedeplan voor Sint-Truiden!’ van 16 november 2008 en  ‘Sint-Vincentius heeft een nieuwe huisvesting!’ van 4 september 2012 op deze website.

 

Wereldwijd zijn er problemen door klimaatveranderingen, door de economische/financiële crisis, door opstanden en oorlogen.
Denken we momenteel maar aan de orkaanslachtoffers Sandy in de Verenigde Staten, slachtoffers van de financiële crisis in Griekenland, Portugal en Spanje, aan de vele oorlogsslachtoffers in Syrië, Soedan, en nog andere landen, gelukkig in andere wereldcontinenten.

Maar ook in ons land groeit de sociale onrust: prijzen stijgen, mensen voelen de bezuinigingen in hun portemonnee, bedrijven gaan dicht, winkels sluiten, faillissementen in verschillende sectoren, ontslagen, de werkloosheid stijgt, etc.
Denken we maar aan wat er momenteel gebeurt met de slachtoffers van Ford Genk en van alle toeleveranciers en van Dow Chemical Tessenderlo.
Het is een drama: in de eerste plaats voor de arbeiders, waarvan er van Ford Genk 72 woonachtig zijn in Sint-Truiden, maar voor de ganse provincie.
Er is terecht woede over de manier waarop deze sluiting is tot stand gekomen.

Naar aanleiding van de bankencrisis heb ik het al een aantal keren gezegd en nu herhaal ik het met dit Ford-drama: we zijn veel te braaf en veel te gelaten geworden.
Natuurlijk waren de context en de tijden anders, maar dat mag ons er niet van weerhouden terug te denken en een voorbeeld te nemen aan de slachtoffers van de beide wereldoorlogen, die gevochten hebben voor de vrijheid en hun idealen.

De regering, de vakbonden, de werkgevers, andere partners zoals de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB), opleidingscentra en dergelijke zullen moeten zoeken naar de juiste begeleidingstrajecten.

Juist omdat dit grote bedrijven zijn, is er veel aandacht, onder andere in de media.
Ik wil een oproep doen voor algemene solidariteit: zonder afbreuk te doen aan de maatregelen voor de slachtoffers van Ford Genk mogen we alle mensen, die op de ene of andere manier hun werk zijn kwijt geraakt, niet vergeten.

 

Dames en heren
Beste vrienden

In deze periode van nakende recessie hebben mensen een onveilig gevoel en hebben ze bovenal behoefte aan warmte en menselijkheid. Tegenwoordig is het moeilijker om die nestwarmte te behouden, onder andere door nieuwe gezinssamenstellingen en families, die ver elkaar gaan wonen. En dan is het, net als de samenleving complexer wordt, nodig dat er weer meer tijd in de familie geïnvesteerd wordt.
Banden aanhalen, steun zoeken bij elkaar, ook buiten de familie.
Aan de poort van Ford Genk zijn mensen, bedrijven, bezoekers solidair met de ontslagen werknemers.
In dat opzicht zijn mensen begaan met het lot van anderen.

Om uit deze crisis te geraken zal de regering verder relancemaatregelen moeten nemen.
Dikwijls gaan deze maatregelen gepaard met besparingen.
De toekomstverwachtingen van ons allen moeten bijgesteld worden en we zullen allen ons inkomen strenger moeten budgetteren.
Arm of rijk, Belg of buitenlander, iedereen zal volgens haar/zijn middelen moeten bijdragen om uit dit dal te kruipen.

Om het vertrouwen in een betere toekomst niet te verliezen, zullen we opnieuw elkaars gezelschap moeten opzoeken.
Het WIJ-gevoel van allen, die in dezelfde situatie zitten, moet opnieuw primeren. Ik vraag dan ook aan alle verenigingen om hun deuren open te stellen.
Iedereen, die dat nodig vindt, kan dan een uitlaatklep zoeken in een culturele, jeugd-, gezins- of sportvereniging, een buurtcomité of een andere vereniging.
Als stadsbestuur moeten wij ervoor zorgen dat alle infrastructuren toegankelijk blijven voor iedereen en in iedere buurt met het oog op een maximale leefbaarheid.
Zie onder andere de tekst ‘Waar halen ze het?’ van 25 februari 2010 op deze website.

Jonge mensen vandaag zijn grootgebracht met welvaart, maar hun toekomst ziet er minder rooskleurig uit. Zo zullen ze langer moeten werken en/of zullen ze minder pensioen hebben.
We moeten ze stimuleren om hun eigen talent en passie te zoeken en daarin verder te gaan.
Leerkrachten en ouders moeten hen daarbij helpen om de juiste studiekeuzes te maken om te voorkomen dat ze in armoede terechtkomen.
We moeten onze jonge mensen hoop geven.

Het is daarom belangrijk dat we jongeren blijven herinneren aan de vele leeftijdsgenoten, die aan het front sneuvelden naast andere, gewone burgers, blijven herinneren aan verzetsstrijders,die hun leven riskeerden of onderdak boden aan geallieerde piloten.
Nu het in onze samenleving minder goed gaat, wil ik dat jongeren beseffen hoe goed de meerderheid van ons het toch nog heeft, wie daarvoor gezorgd heeft en dat we er samen alles moeten aan doen om deze welvaart veilig te stellen.

Als gevolg van de crisis worden we tevens spiritueler.
Als we het moeilijk hebben met onze job of met wat dan ook, dan biedt geloven in iets of iemand buiten ons net iets meer troost.
We zijn op zoek naar meer houvast en herwaarderen wat goed is geweest.
We worden zelfs een beetje nostalgisch, een beeld dat wel met Allerheiligen en Allerzielen past.

We vieren vandaag het feest van de mensen, zoals u en ik, die de doden herdenken, die terugdenken aan de goede tijden met deze dierbaren, die de leden binnen het gezin steeds minder loslaten, moeizaam proberen lief te hebben, solidair te zijn met anderen en uitkijkend naar een betere wereld.

Ik dank iedereen, die heeft meegeholpen om deze plechtigheid goed te laten verlopen en dank u voor uw aandacht.

Het was de 17de keer - in 2002 was ik in Kazachstan naar aanleiding van de eerste ruimtevlucht van Frank De Winne - dat ik als burgemeester de 1 november-toespraak hield.
(Voorlopig!?) de laatste en dus een beetje historisch.
Zie onder andere de teksten ‘Frank De Winne wordt de 6e ereburger van Sint-Truiden!’ van 5 april 2010 en ‘6.365 dagen … EEN BURGEMEESTER APART’ van 18 juni 2012 op deze website.

Zie onder andere de tekst "Structuren en visies zullen moeten aangepast worden, de traditionele remedies werken niet meer." van 3 november 2011 op deze website.