Niet met een mug op een olifant schieten

cd&v heeft in het Vlaams parlement een voorstel ingediend om ouders vrij te stellen van de erfbelasting op de nalatenschap van een overleden minderjarig kind.

“Wie kan daar nu iets op tegen hebben”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove, die namens VOORUIT in de Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie zetelt.

“Het dossier kwam opnieuw ter sprake tijdens de vergadering van dinsdag 31 januari 2023.
Deze bijéénkomst was opgevat als een hoorzitting met een betrokken ouder en een aantal deskundigen.
De getuigenis van de betrokken ouder was zeer pakkend.
Het is een hele stap voor een moeder om de concrete situatie van haar gezin dan nog eens te komen uitleggen in het Vlaams parlement.

Ik heb vaak mijn twijfels over de talrijke hoorzittingen, die in de diverse commissies van het Vlaams parlement georganiseerd worden. Ja, ik noem het in een aantal gevallen bezigheidstherapie.

Maar soms zijn hoorzittingen nuttig, zoals in dit geval rond dit voorstel van de erfbelasting op de nalatenschap van een overleden minderjarig kind.
Wat blijkt?
Bij het overlijden van een minderjarig kind komt de fiscus haast nooit tussen. De regel is zelfs dat de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) in principe de ouders en/of erfgenamen zelfs niet aanschrijft. Bijvoorbeeld de ouders van een kind met een doorsnee spaarboekje.
Enkel in uitzonderlijke gevallen, wanneer de erfgenamen zelf heel duidelijk aan successieplanning gedaan hebben, wordt er geïntervenieerd.

In die situaties spreken we in feite van belastingontwijking.
Uiteraard doet iedereen wat zij/hij wil. Maar als Socialist stel ik mij de vraag of het ethisch niet ongepast is om al op zulke jonge leeftijd voor kinderen aan successieplanning te doen.

De situaties van te betalen erfbelasting op de nalatenschap van een overleden minderjarig kind zijn dus echt uitzonderingen.
In meer dan 99% van de gevallen stelt er zich geen enkel probleem.
Enkele cijfers ter staving: 2017 1 dossier, 2018 5 dossiers, in 2019 5 dossiers, in 2020 1 dossier en in 2021 3 dossiers.

De oplossing ligt bijgevolg zeker niet in een aanpassing van het decreet.
Het zou echt gaan over met een mug op een olifant schieten. Bovendien is het altijd gevaarlijk om in zulke complexe wetgeving één element te wijzigen.

Als VOORUIT pleiten wij bij bepaalde voorstellen om aan de erfbelasting te sleutelen altijd voor een globale herziening, die rechtvaardiger is en die vooral alle achter poortjes sluit.
De erfbelasting is vandaag oneerlijk.
De middenklasse betaalt de volle pot. Wie daarentegen geld genoeg heeft, zet bij leven constructies op om die zoveel mogelijk te ontlopen.

Erfbelasting wordt al snel ervaren als onrechtvaardig , “we hebben toch al belastingen betaald”.
In die zin is de erfbelasting misschien de meest gecontesteerde belasting, die er bestaat. Maar als Socialisten vinden we de idee van een erfbelasting rechtvaardig vanuit gelijkheidsstandpunt.
We mogen niet meegaan in het framen van erfbelasting als ‘harteloos’ en/of ‘taks op verdriet’.

Kan VLABEL helderder communiceren over het feit dat ze niet in actie komt in dergelijke situaties?
Moeilijk. Nu zijn ze soepel als administratie, indien dat geformaliseerd zou worden, bestaat het risico dat de éne of de andere familie, die aan zulke belastingontwijking doet hier misbruik zou van maken. Zo zou bijvoorbeeld de vraag kunnen komen om hetzelfde te handelen voor meerderjarige kinderen.
We weten waar het begint, maar niet waar het eindigt.
Mijn visie: VLABEL werkt zoals een goede administratie zou moeten werken.

Conclusie: geen aanpassing van het decreet, alles laten zoals het is.”