Europese topnatuur in Lanklaar (Dilsen-Stokkem)

Op vrijdag 12 juli 2013 werden de resultaten voorgesteld van de herinrichtingswerken aan het Heuvelsven en het Kruisven in Lanklaar (Dilsen-Stokkem).

Een prachtig stukje natuur.”, zegt gedeputeerde Ludwig Vandenhove, die aanwezig was.
“Ik ben ervan overtuigd dat heel wat eigen inwoners, zoals dat zo vaak het geval is, de komende periode pas gaan kennis gaan maken met deze Europese topnatuur.

Wat mij betreft, hoort dit gebied bij het Nationaal Park Hoge Kempen (zonder dat er een woonwijk of huizen moeten verdwijnen!).”

Afdeling Natuur en Bos (ANB) van de Vlaamse Gemeenschap vindt het gevoerde natuur– en bosbeleid een voorbeeld voor Limburg.
“Proficiat aan de vorige (Ingrid Erlingen) en de huidige (Koen Sleypen) bevoegde schepen, beiden sp.a.”,  aldus Ludwig Vandenhove.

De provincie Limburg heeft via middelen van Limburg Sterk Merk (LSM) ingestaan voor de aanleg van een aantal bosexploitatie wegen (2km).

Hieronder vindt u de perstekst.

Samenwerking levert Europese topnatuur

12 juli 2013, Dilsen-Stokkem
Vzw OCS Heuvelsven, de stad Dilsen-Stokkem, het Agentschap voor Natuur en Bos en de provincie Limburg stellen vandaag de resultaten van de inrichtingswerken aan het Heuvelsven en het Kruisven voor. Deze vennen, in de buurt van de woonwijk Groot Homo, maken deel uit van een groter vennencomplex op het Kempens Plateau. 
Zoals in het door de Vlaamse minister goedgekeurde Natuurrichtplan Hoge Kempen is voorzien, wordt hier systematisch gewerkt aan een meer open boslandschap met heide en vennen.  Meest bijzondere soort in deze vennen is waterlobelia, een met uitsterven bedreigde plant in Vlaanderen. Ook op Europees niveau een zeldzame soort.

Bos met heide en vennen
“In het Natuurrichtplan Hoge Kempen staat een duidelijke visie op de welke natuur we hier in Dilsen-Stokkem moeten beschermen en ontwikkelen”, zegt schepen Koen Sleypen. “Ons uitgebreid gemeentelijk bosbeheerplan bevat alle mogelijke maatregelen die we kunnen nemen om een meer open boslandschap te creëren met heide en vennen. Met financiële steun van de provincie Limburg en het Agentschap voor Natuur en Bos hebben we hier rond het Kruisven een open plek gecreëerd. Dit wordt de ideale plek voor gladde slang om te zonnen. In de lente kwaakt hier de zeldzame heikikker dat het een lieve lust is.  Ook de wandelaar kan genieten van een mooier uitzicht op het Kruisven”. De Stad Dilsen-Stokkem wenst met dit project de reeds ingeslagen weg voort te zetten rond het duurzaam beheren van haar bossen, waarvoor een FSC-label werd toegekend. “In het kader van ‘Limburg Klimaatneutraal’ ondersteunen we gemeentebesturen in het beheer van hun openbare bossen, want hout is een waardevolle bouwstof en een hernieuwbare energiebron. Aan het Kruisven is een oude bosweg weggehaald, zodat er meer ruimte was voor het ven, en hebben we de Stad Dilsen-Stokkem bij de aanleg van  nieuwe bosexploitatiewegen financiële ondersteuning gegeven.  Bossen kunnen zodoende op een efficiëntere manier worden beheerd”, volgens gedeputeerde Ludwig Vandenhove.
Met de werken aan het Kruisven ging een investering gepaard van 23.077€. De Stad ontving een provinciale subsidie ten bedrage van 9.231€. Het Vlaams Gewest kende een subsidie toe van 11.538€.
De Stad Dilsen-Stokkem is de voortrekker geweest in Limburg wat betreft het onderhoud en renovatie van de bosexploitatiewegen. Voor deze werken ontving de Stad gedurende de afgelopen jaren een toelage van de Provincie ten bedrage van 99.805€.

‘Cactussen’ in Limburg
Vennen zijn waterplassen op zeer arme zandgrond, die hoofdzakelijk gevoed worden door hemelwater. Hier op het Kempens Plateau in Dilsen-Stokkem komen heel wat vennen voor. Naast het Kruisven en het Heuvelsven is er nog het Schaapsven, Ruwmortelven, Stokkemerbosven, enz. Planten en dieren, die in vennen leven, zijn enigszins vergelijkbaar met soorten die voorkomen in de woestijn.  Waterlobelia, kleine biesvaren, oeverkruid en klein blaasjeskruid zijn als het ware de ‘cactussen’ in een woestijn: ze gaan op bijzonder efficiënte wijze om met de schaarse voedingsstoffen in het venwater. Klein blaasjeskruid is bijvoorbeeld een vleesetende plant: in kleine blaasjes op haar takken, vangt ze kleine waterinsecten die worden verteerd.
Het Heuvelsven was lang de enige plaats in Vlaanderen waar waterlobelia voorkwam. Het is een met uitsterven bedreigde plantensoort.  De laatste jaren werd deze soort er niet meer waargenomen.  “We hebben een natuurprojectovereenkomst afgesloten met het Agentschap voor Natuur en Bos en kregen hierdoor financiële middelen om het ven her in te richten. En kijk? Waterlobelia is weer in volle glorie verschenen”, vertelt Leo Jacobs beheerder van het Heuvelsven. “Wij zijn een vakantiecentrum voor kinderen en jongeren in een stil natuurgebied. Om de ecologische voetafdruk op de omgeving voldoende laag te houden beperken we het gebruik ervan tot verblijvende groepen en is Heuvelsven niet publiek toegankelijk.”

Samenwerken met eigenaars loont
Het Agentschap voor Natuur en Bos streeft ernaar om bijzondere en vaak zeldzame vegetaties en soorten in Vlaanderen in stand te houden. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar de habitats en soorten, die in de Europees beschermde NATURA2000 gebieden voorkomen: de Vogel- en habitatrichtlijngebieden.  Het ANB beheert in Limburg meer dan 29.000ha bossen en natuurgebieden, maar ondersteunt ook privé als openbare eigenaars in hun beheer. Boseigenaars krijgen zo subsidies als ze een goedgekeurd bosbeheerplan hebben. Voor natuur buiten de bosgebieden kunnen eigenaars een natuurprojectovereenkomst afsluiten met het ANB. Wanneer het projectvoorstel wordt goedgekeurd wordt 50-90% van de werken door het ANB betaald. 
De resultaten die we hier halen, tonen aan dat samenwerken voor en investeren in natuur loont.

 

Zie onder andere Europese topnatuur in vengebieden, Het Laatste Nieuws, 13 juli 2013, p.42;  Bedreigde waterplant na 4 jaar weer in Heuvelsven, Het Belang van Limburg, 13 juli 2013, p.31.

Zie ook Ik begrijp het niet (meer)! van 6 juni 2013 en Startmoment Connecterra van 3 juli 2013 op deze website.

 

 

Tags: