"Eerst zien en dan geloven!"

Dat is de (eerste) reactie van burgemeester
Ludwig Vandenhove op het zogeheten groenboek van bevoegd Vlaams minister Geert Bourgeois over de geplande interne Vlaamse staatshervorming.

 

 

 

 

De Vlaamse regering heeft hier nu een groenboek over gepubliceerd dat later moet uitmonden in een witboek en concrete acties.

 

 

Hieronder vindt u mijn eerste reactie op deze ontwerp-nota.”, aldus Ludwig Vandenhove.

 

 

Reacties op het ‘groenboek’ van Vlaams minister Geert Bourgeois

 

 

 Positief is dat de Vlaamse regering de intentie heeft, of alleszins zegt deze te hebben, de interne staatsstructuur te willen vereenvoudigen.

 

 

-    “Eerst zien en dan geloven.”
Ik geloof echter niet echt in de intentie van de Vlaamse regering dat ze effectief meer autonomie aan gemeenten/steden wil geven. Immers, alles is precies administratief ingewikkelder geworden en heel wat nieuwe (adviserende) instanties zijn precies tot stand gekomen sedert Vlaanderen meer autonomie heeft. Bovendien zijn decreten en regels één zaak, de ingesteldheid en de mentaliteit van de personen, die ze moeten toepassen en uitvoeren (ambtenaren en politici) een andere en misschien nog belangrijker. Ook die is ‘verergerd’ sinds er meer Vlaamse autonomie is.

 

 

-    De wetgeving in het algemeen en in Vlaanderen in het bijzonder wordt steeds ingewikkelder, zodanig dat bij manier van spreken enkel nog professionelen de gemeente-/stadspolitiek kunnen volgen. Zo ontstaat een democratisch deficit ten aanzien van de lokale bevolking, nochtans het bestuursniveau dat altijd het dichtst bij de burger gestaan heeft.
Zelfs binnen de lokale mandatarissen is deze kloof ontstaan: raadsleden, schepenen en burgemeester.
Uiteraard komt dit de transparantie voor de burger niet ten goede.

-    Ik geloof niet in verdere fusies van gemeenten/steden, omdat dan de (gemeente)politiek nog verder van de burger gaat af staan.
Gemeenten/steden, die vrijwillig willen fusioneren moeten hiertoe weliswaar de kans krijgen en financiële stimuli vanuit de hogere Vlaamse overheid kunnen/zullen hier zeker toe bijdragen. Bijkomende voorwaarde is echter dat die fusies echt gedragen worden door de bevolking en de lokale autonomie hierbij voorop staat.

Ik geloof wel in functionele samenwerking tussen gemeenten/steden rond bepaalde concrete thema’s en/of projecten.
Structuren zijn hier wat mij betreft ondergeschikt aan.
Met de buurgemeenten Gingelom en Nieuwerkerken hebben wij zo een aantal samenwerkingsverbanden (bijvoorbeeld bibliotheek; glasophaling).

-      Waarom zijn Vlamingen zo ‘vies’ van politiek? Politiek is toch de essentie van democratie.
Het begrip ‘planlastvermindering’ is voor mij veel te theoretisch.    
Een beleidsnota voor een legislatuur van zes jaar, jaarlijks geactualiseerd, goedgekeurd door de gemeenteraad en rekening houdend met de financiële mogelijkheden van de gemeente/stad, lijkt mij veel concreter, democratischer en realistischer.
Het aspect ‘integrale veiligheid’ moet hier wat mij betreft één van de sleutelbegrippen zijn (‘zorgen dat de burger zich in alle mogelijke omstandigheden zo goed mogelijk in haar/zijn vel voelt’).
Ik doe dit al sinds ik burgemeester van Sint-Truiden ben vanaf 1 januari 1995.
Toen was die beleidsnota concreet en politiek, nu die decretaal verplicht is, is het het zoveelste document, zonder veel praktische en beleidswaarde, dat moet opgemaakt worden voor de Vlaamse overheid. 

 

 

-  Effectiviteit en efficiëntie, sleutelwoorden in het groenboek van minister Geert  Bourgeois, zijn per definitie niet gelijk aan meer democratie.
Ik kies voor meer democratie!
Door de luxe waarin we in Vlaanderen leven, beseffen we niet meer hoe dankbaar dat we mogen zijn in een democratie te kunnen/mogen leven en democratie heeft nu eenmaal een prijs.
Terzake is één van mijn stellingen als er weer eens geklaagd wordt over de (slechte) kwaliteit van het wetgevend werk in België en/of Vlaanderen: “hoe democratischer een decreet of wet tot stand komt, hoe groter de kans is dat er technische mankementen in zitten”.

 

In diezelfde zin gaat voor mij lokale autonomie ook boven uniformiteit in het te voeren beleid in gemeenten en steden.

 

 

Voor alle duidelijkheid: meer effectiviteit en efficiëntie zijn niet per definitie tegengesteld aan minder democratische beslissingen.

 

 

-  Dichtbij de burger staan, een beleid dat de burger begrijpt en dat transparant is, gaat voor mij boven effectiviteit en efficiëntie. Het element schaalvergroting kan hierbij eveneens een belemmering zijn.

 

- Politiek heeft zijn eigen regels. Zo is het eigen aan elke (Vlaamse) minister en/of schepen dat zij of hij zich wil profileren.

-    In het groenboek wordt volgens mij te weinig onderscheid gemaakt tussen de Vlaamse gemeenten en steden.
Elke gemeente/stad is anders en ‘de’ Vlaamse gemeente of stad bestaat niet.

-    Wat doet het luik informatie- en communicatietechnologie (ICT)  in deze beleidsnota? 
ICT is voor mij enkel een middel en op generlei wijze een beleidsinstrument.

-     Hoewel ik geloof in internationale netwerking en samenwerking op het vlak van gemeenten/steden, vind ik dat dit aspect ‘te groots’, ‘te overtrokken’ wordt voorgesteld in dit groenboek.

 

 

-     Ik heb principieel geen probleem met alle mogelijke instrumenten qua interne en externe controles - het gaat uiteindelijk om het belastingsgeld van de burger -, maar de ultieme controle in een democratie zijn de kiezers, die het gevoerde beleid beoordelen. Bovendien vrees ik dat de voorliggende voorstellen het werk voor gemeenten/steden gaan verzwaren in plaats van het te verlichten.

 

 

-  Het toezicht moet voor mij beperkt blijven tot het algemeen toezicht.

-   Ik ben akkoord dat de samenwerking tussen Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW’s) en gemeenten/steden verder moet gestimuleerd worden, maar ik zou hier ook ineens de sociale bouwmaatschappijen willen bij betrekken.

 

 

-    Het debat rond de verdere bevoegdheden van de provincies mag/moet wat mij betreft in dit verband gevoerd worden, maar de provincie Limburg neemt hierin een ietwat afzonderlijke positie in vermits Limburg niet over een echte grootstad beschikt.

 

 

-   Dit groenboek, later witboek, moet geactualiseerd worden tegen de
achtergrond van eventueel meer bevoegdheden en/of financiële middelen voor Vlaanderen in functie van de federale regeringsvorming.

 

-     De uitdaging van dit groenboek, later witboek, is om de bevolking in het algemeen en de betrokkenen bij het besturen van de Vlaamse gemeenten en steden in het bijzonder bij de eventuele hervormingen te laten participeren.

-    Het aspect timing is belangrijk.
Niet alles zal ineens kunnen gerealiseerd worden, ook al hangen heel wat elementen onderling samen.

De volledige tekst van het groenboek vind je op www.vvsg.be.

 

 

     

 

      

 

   

 

      

Ik heb al verschillende malen gepleit voor een interne Vlaamse staatshervorming met meer bevoegdheden en financiële middelen voor gemeenten en steden en voor minder bevoogding vanuit Vlaanderen, onlangs nog naar aanleiding van 11 juli 2010.
Zie ook de tekst ‘Bereidheid tot compromissen, gezond verstand, sereniteit en wederzijds begrip en vertrouwen!’ op deze website.