Op dinsdag 12 juli 2022 vond in de Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën, Begroting en Justitie van het Vlaams Parlement de jaarlijkse bespreking plaats van de analyse door de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) van de begrotingsvooruitzichten van de Vlaamse regering.

Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove voerde het woord namens VOORUIT.

“Het is goed dat de SERV jaarlijks een advies geeft over de Vlaamse begroting”, aldus Ludwig Vandenhove.
“Gezien de samenstelling van de SERV betekent dat dat zowel de werkgevers- , als de werknemersorganisaties hun ideeën en suggesties kwijt kunnen over de toestand van de Vlaamse financiën. We moeten wel beseffen dat het steeds gaat om een compromistekst tussen de diverse instanties binnen de SERV.

Voor mijn eerste twee bemerkingen heb ik mij gebaseerd op mijn tussenkomst van vorig jaar.
Ten eerste behelsde vorig jaar de belangrijkste bemerking van de SERV het gegeven dat de Vlaamse regering zich te fel zou focussen op minder uitgaven en niet of alleszins te weinig op meer inkomsten.
Reactie van de SERV: ze zijn op dit ogenblik bezig met een oefening te maken rond een toekomstige Vlaamse fiscaliteit.
Ten tweede is er de specifieke problematiek van de toestand van de Vlaamse financiën. Zij hebben nu ook te kampen met de gevolgen van de inflatie en de repercussies ervan op de gemeentelijke uitgaven en investeringen.
Het gaat hierbij om een mogelijke belangrijke economische impact.
Raar dat noch de Vlaamse regering, noch de SERV hierbij stilstaan, ondanks de vraag van heel wat burgemeesters en andere gemeentebestuurders over de partijgrenzen heen.

De hoge inflatie heeft een positieve impact op de Vlaamse begroting, vooral op de inkomsten. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de dotaties, die Vlaanderen van de federale overheid krijgt.
Bij een eventuele nieuwe ronde staatshervorming zal met dit gegeven rekening moeten gehouden worden.
Het standpunt van de Vlaamse regering is duidelijk: deze middelen moeten gebruikt worden voor een verdere sanering van de begroting.
Wij als VOORUIT denken daar anders over: de begroting moet inderdaad voorzichtig benaderd worden en niet alle financiële meevallers moeten onmiddellijk opgebruikt worden. Maar aan echte noden moet durven tegemoetgekomen worden, dat is beleid en prioriteiten leggen.

Een citaat uit het SERV-rapport: “In deze context is het advies van de Vlaamse sociale partners aan de Vlaamse regering om slim en toekomstgericht te investeren in combinatie met het normeren en doorlichten van de uitgaven. Dat blijft het beste recept voor gezonde overheidsfinanciën.”
Voor mij is dat nog al een vrij vage formulering: wat betekent dat concreet? Ik begrijp dat de SERV telkens moet proberen om tot compromissen te komen, maar iets duidelijker zijn, zou toch beter zijn.
Welk ander beleid moet de Vlaamse regering dan voeren?

De SERV stelt dat ongebreidelde economische groei geen doel op zich is, maar dat het moet gaan om een duurzame economische groei.
Wat wordt daar onder verstaan? Investeren in groene en digitale transitie, het ondersteunen van de concurrentiepositie en innovatiecapaciteit, het versterken van het gezondheids- en welszijnsbeleid en maatregelen voor het arbeidsmarkt-, onderwijs- en vormingsbeleid.
Als VOORUIT kunnen wij ons grotendeels vinden in deze beleidsdomeinen en in het uitganspunt van geen ongebreidelde economische groei (“deze groei is geen doel op zich”).

Terecht merkt de SERV op dat er voor bepaalde beleidsvlakken al jaren werkingsmiddelen en toelagen niet geïndexeerd zijn. Ook daar heb ik vorig jaar al op gewezen. Het gaat onder andere over de gezondheids- en welzijnssector en het socio-culturele veld.
Waarom gebruikt de Vlaamse regering de betere financiële toestand niet om daar eindelijk opnieuw iets aan te doen? Of om tussen te komen in de verhoogde energiefactuur van de Vlamingen of om de kinderbijslag (normaal) te indexeren.

“De SERV pleit ervoor om te onderzoeken welke stappen mogelijk zijn om gericht ondersteuning te bieden waar een duidelijke en significante impact van de inflatie te zien is.” Ook hier mis ik weer concrete domeinen en/of voorstellen.

Net zoals de Vlaamse regering houdt de SERV zowel het Oosterweelproject, als het relanceplan Vlaamse Veerkracht buiten de begrotingsdoelstelling.
Dan telt het strikt Vlaams begrotingsbeleid ineens niet meer.

De schuldpositie van Vlaanderen evolueert minder ongunstig dan aanvankelijk was geraamd. Dus een goede zaak, dat vindt eveneens de SERV.

Conclusie: ook de SERV bevestigt dat de Vlaamse regering de begrotingsdoelstelling zal halen bij ongewijzigd beleid zonder bijkomende inspanningen.
Als VOORUIT zouden wij de meer positieve financiële vooruitzichten ten opzichte van de initiële begroting gebruiken om het beleid bij te sturen.”     

• www.serv.be
   
• Zie onder andere ook ‘SERV licht Vlaamse begroting door’ van donderdag 15 juli 2021 op deze website.
   
• Foto: www.vlaamsparlement.be.