De nazirazzia van 25 mei 1943

‘De nazirazzia van 25 mei 1943’ is de titel van het meest recente boek van Roger Rutten (1).

Het boek werd officieel voorgesteld tijdens een academische zitting in de Academiezaal, Plankstraat 18 in Sint-Truiden op zaterdag 25 mei 2013.

Ik ben bijzonder blij met dit boek.”, zegt  gedeputeerde Ludwig Vandenhove.
“Het vormt een goede aanvulling op alle publicaties, die in dat verband al gebeurd zijn in Sint-Truiden, zowel door private auteurs, als door het stadsbestuur zelf (bijvoorbeeld de Erfgoedcel Sint-Truiden).”
Zie Publicatie ’40-45 Sint-Truidense getuigen’ is er! van 22-05-2009,  Publicatie ’40-45 Sint-Truidense getuigen vol II’ is een feit! van 08-06-2010 en  Mijn verhaal van 25-06-2012 op deze website.

“Als burgemeester heb ik de auteur altijd gesteund in zijn onderzoek.

Een samenleving, dus ook een stad, moet de moed hebben om op een open en objectieve manier terug te kijken in de geschiedenis, ook als het gaat om minder fraaie gebeurtenissen en/of periodes.

Volgend jaar zijn er heel wat herdenkingen in het kader  van de eerste wereldoorlog, omdat het uitbreken ervan  100 jaar geleden is.
Het is goed om bij die gelegenheid eens te bekijken welke feiten zich tijdens de  tweede wereldoorlog hebben voorgedaan, waarvan de kiemen reeds gelegd werden tijdens de eerste wereldoorlog.

En racisme is voor mij een absoluut begrip, geen relatief, zoals Liesbeth Homans, N-VA-schepen en  Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW)-voorzitter in Antwerpen, zegt.”, aldus Ludwig Vandenhove. (2)
“Daarom blijft dit soort boeken actueel.”

Hieronder vindt u het voorwoord van Ludwig Vandenhove.

De nazirazzia van 25 mei 1943 is een van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van Sint-Truiden.
De gebeurtenissen betekenden de dood voor bijna 20 jonge Truinaren, die na hun deportatie nooit nog terugkeerden.
Ze werden het slachtoffer van een Duits schrikbewind.
Was er medewerking van stadsgenoten of zelfs buren?
Heeft iemand hen verraden?

Gewezen normaalschooldocent Roger Rutten heeft zich vastgebeten in deze problematiek in Limburg.
In een aantal boeken over ‘wit’ en ‘zwart’ in Limburgse gemeenten en steden ontpopt hij zich als een bevlogen pleitbezorger voor het verzet tegen de Duitsers en de collaborateurs tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Vooral de strijd tussen collaborateurs en verzetslui bracht Limburg enkele maanden als het ware in staat van burgeroorlog met onder andere doodseskaders en nachtelijke aanslagen aan huis.
Roger Rutten wil met zijn publicaties een eerherstel  en een correctie betekenen op de perceptie van de verzetsacties, die in de naoorlogse jaren vaak werden afgedaan als zeker onverstandig, soms zelfs als misdadig. Onder andere daarom zijn de gedenktekens, die het verzet eren, eerder schaars.
De boeken van Roger Rutten hebben de bedoeling een blijvend monument in schrift te zijn.

De schrijver tracht diep te graven naar de beweegredenen voor het handelen van weerstanders dat na de repressie geminimaliseerd, zelfs gecriminaliseerd werd in de meeste media.
Roger Rutten slaagt erin, ondanks de afscherming van heel wat archieven,  om via zijn netwerken en zijn ware speurzin een indrukwekkende reeks feiten op te lijsten.
Sint–Truiden heeft de twijfelachtige eer om als enige Limburgse stad een Schutzstaffel (SS)–burgemeester gehad te hebben. Het revanchisme van veroordeelde lokale activisten uit de eerste wereldoorlog en de nabijheid van een Duitse nachtjagersbasis waren hier uiteraard niet vreemd aan.

Dit boek  tracht een menselijk verhaal  van macht en wraak, van opkomst en ondergang op te hangen.
Verandering en nieuwe orde waren slogans, die uiteindelijk leidden naar onderdrukking, bedreiging, verklikking, arrestaties en verdwijningen naar ‘Nacht– und Nebel’-oorden diep in Duits en Pools gebied.
De auteur noemt man en paard en beschrijft hoe, zoals in elke oorlog, geld en vrouwen aan beide zijden een belangrijke rol speelden.

Wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd om ze te herhalen.
Deze wijze les is de reden van deze uitgave door de onafhankelijke uitgeverij EPO.
Extremisme leidt nergens toe, tenzij naar dodelijke haat en een ontwrichting van de samenleving.
Dit boek wil dit nog maar eens in het collectieve geheugen van de Truienaars en de (andere) lezers griffen.

Wonden moeten niet opengereten worden, maar de geschiedenis en het verleden hebben het recht beschreven en verteld te worden.

Ludwig Vandenhove
gedeputeerde provincie Limburg

  1. www.rogerrutten.com
  2. Liesbeth Homans: 'Voor het eerst ben ik echt gelukkig' - Sven De Ridder: 'Ik ben altijd gelukkig'. De Standaard, 17-08-2013, p.12.

Praktisch:
RUTTEN, R. De nazirazzia van 25 mei 1943. EPO, 2013.
isbn: 9789491297441 · paperback (17 x 24 cm) - 392p. - geïllustreerd · prijs: € 29.50
Te koop via www.epo.be of bij de Standaard Boekhandel (www.standaardboekhandel.be). 

Zie ook Meer herinneringseducatie in het onderwijs! van 12-11-2012 op deze website.