Actieplan hoogstamboomgaarden: volstaat dit?

Op donderdag 6 oktober 2022 werd het Vlaams actieplan voor de hoogstamboomgaarden voorgesteld op de site van Alten Biesen in Bilzen (Kasteelstraat 6). (1)
In 2016 heb ik als gedeputeerde en als voorzitter van de vzw Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (vzw RLHV) nog mee de aanzet gegeven voor dit plan.

“Zal dit plan volstaan?”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.
“Hopelijk, maar als de betrokken Haspengouwse gemeenten niet meer gaan inzetten op handhaving vrees ik ervoor.

Hoogstamboomgaarden hebben een belangrijke cultuurhistorische, landschappelijke en toeristische functie in Zuid-Limburg.
Het gaat om belangrijke Kleine Landschapselementen (KLE‘s).
De bedoeling van het actieplan is heel wat oude Haspengouwse fruitsoorten te redden.

In zeven gemeenten zullen er nieuwe openbare hoogstamboomgaarden aangelegd worden.
Twaalf gemeenten geven financiële ondersteuning aan de eigenaars om hun hoogstamboomgaarden te onderhouden.
In alle betrokken gemeenten wordt de aanplanting gestimuleerd met subsidies.

Er komt ook een boomgaardenloket, zodat kennis en ervaringen maximaal kunnen gedeeld worden.
Bovendien zullen geïnteresseerden om ciders of stroop te maken in contact gebracht worden met eigenaars indien zij zelf niet beschikken over fruitbomen.

Het zijn één voor één goede maatregelen. Maar als de gemeenten niet beter gaan handhaven en controleren als er hoogstamboomgaarden gekapt worden, zullen ze weinig zin hebben. De gemeenten zullen eveneens strenger moeten zijn bij het verlenen van kapvergunningen voor hoogstamboomgaarden.
Ze zouden eerder en meer uitzondering dan regel moeten worden.
Wat heeft het voor zin om nieuwe hoogstamboomgaarden te subsidiëren en aan te planten als ondertussen bestaande sites worden gekapt
.

We leven toch in een rare samenleving.
Hoogstamboomgaarden worden gekapt, soms zelfs zonder vergunning en met onvoldoende controle van de lokale overheden. En ondertussen geven diezelfde lokale overheden geld om nieuwe hoogstamboomgaarden aan te planten. Voor mij weer maar eens een voorbeeld in welke luxe-regio wij leven.”