Wie de voorbije dagen de media gevolgd heeft, werd overspoeld met berichten over het kersenvirus, dat onze hoogstamboomgaarden bedreigt.
Kappen van deze bomen is de boodschap! Maar zo eenvoudig is het niet.

De stad Sint-Truiden heeft er steeds voor geijverd de toch zo belangrijke hoogstamboomgaarden te vrijwaren van de ondergang en heeft zelfs, met de nodige politieke commotie enkele jaren geleden, de bescherming van tal van hoogstamsites opgenomen in haar ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) groene waarden.

Het is dan ook niet meer dan redelijk dan dat er - vooraleer te beslissen om alle hoogstamboomgaarden te rooien - niet over één nacht ijs wordt gegaan.

“In het kader van het voorgaande pleit ik voor een grondig onderzoek - door raadpleging van een aantal onderzoeksinstituten - en een uitgebreid advies van alle specialisten terzake om te kunnen besluiten of het kersenvirus inderdaad de catastrofe zal veroorzaken, zoals sommigen nu beweren.”, aldus burgemeester - federaal volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.

“Het succes van de serie Katarakt op Eén heeft precies aangetoond dat heel wat mensen en vooral toeristen Haspengouw mooi vinden omwille van het landschap. De hoogstamboomgaarden vormen daar een typisch onderdeel van.
De uitdaging bestaat er precies in het economische belang van de fruitsector voor onze regio maximaal te verzoenen met dat van de toeristische sector.”, zegt Ludwig Vandenhove.

Volgens het RUP groene waarden wordt het kappen van (half)hoogstamboomgaarden slechts toegestaan bij objectieve kapnood, namelijk wanneer het verder laten staan van de boom de veiligheid of gezondheid in het gedrang brengt, en op voorwaarde dat met de heraanplant een dichtheid van minstens 1 hoogstammige fruitboom per 170 m²/> wordt gerealiseerd.
Deze aanvragen moeten in een omgevingsrapport, dat ook de voorziene heraanplantingen en de timing hiervan aangeeft, worden gemotiveerd.

Eveneens is het volgens dit RUP verboden om ter vervanging van hoogstamboomgaarden, laagstamfruitbomen of -plantages aan te planten. Enkel experimentele aanplant van appellaagstamfruitbomen als tijdelijke opgroei samen met de nieuwe, vervangende hoogstamfruitbomen op een beperkt aantal percelen, die door het stadsbestuur worden goedgekeurd, kan eventueel toegelaten worden.
Deze laagstamfruitbomen moeten voor het einde van het tiende jaar na de aanplant worden gerooid. De aanplant moet tevens in een omgevingsrapport worden gemotiveerd.

De stad Sint-Truiden beseft wel degelijk dat het behoud van deze hoogstamboomgaarden, die geselecteerd zijn in dit RUP, economisch niet rendabel is en stelt hiertegenover een tegemoetkoming. Dit kan, naargelang de voorkeur, de vorm aannemen van een subsidie of van een beheersovereenkomst.
Momenteel zijn er reeds een viertal subsidiedossiers opgestart.
Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, die dit alles coördineert, zal ook de andere eigenaars volgens een door hen opgestelde prioriteitenlijst (zeer waardevolle boomgaarden, erg verwaarloosde boomgaarden,…) contacteren om deze subsidie - beheersovereenkomst aan te vragen.
Beide vormen van tegemoetkoming werden goedgekeurd door de gemeenteraad van 18 februari 2008.

“Wij zullen er in ieder geval strikt op toezien dat dit kersenvirus niet zal leiden of zelfs misbruikt zal worden om hoogstamboomgaarden te elimineren en er zullen strikte controles uitgevoerd worden op de naleving van de opgelegde voorwaarden inzake heraanplant.
Het probleem van het Little Cherry Virus was immers gekend. In paniek nu alle hoogstamkersenbomen gaan rooien, zou geen goed idee zijn.”, aldus burgemeester - federaal volksvertegenwoordiger
Ludwig Vandenhove/>.