Leidingstraat Antwerpen-Ruhr: goed over nadenken

Door Ludwig Vandenhove op ma, 26/04/2021 - 11:56

Er zijn plannen voor een 45 meter brede leidingstraat van ondergrondse pijpleidingen - minstens een meter diep op een afstand van 5 meter van elkaar - vanuit Antwerpen tot de Ruhr. Deze leidingstraat passeert ook Limburg op heel wat plaatsen in 18 gemeenten en zal beschermde natuurgebieden, woongebieden en industriegebieden doorsnijden. (1) (2)

“Er moet goed nagedacht worden over de opportuniteit, met afweging van alle elementen pro en contra, van dit project”, zegt Vlaams volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove.
“Het project komt er op vraag van de Antwerpse (petro)chemische industrie.
De noodzaak en het nut van het project moeten duidelijk(er) aangetoond worden. 

Is deze leidingstraat wel zo duurzaam als ze wordt voorgesteld?

Zal het transport via de weg verminderen, zoals wordt aangegeven? Zo is het onduidelijk in welke mate dit (bulk)transport nu al niet via de trein gaat.
Een shift van trein naar pijpleiding is een veel geringere verbetering in klimaatopzicht dan een shift van wegtransport naar pijpleiding.
De pijpleiding moet vooral dienen om de eventuele groei in de chemische sector op te vangen en ze zal niet zorgen voor minder vrachtvervoer op de weg, eerder voor geen extra vrachtvervoer.

Het project zou gebruikt worden om duurzame bestanddelen te transporteren, zoals CO2 en waterstofgas.
Dergelijke infrastructuur zal inderdaad onmisbaar worden voor de energie- en industriële transitie. Maar daarvoor zijn nog heel wat andere investeringen nodig en die komen eerder traag op gang.
De eerste concrete case nu voor de leidingstraat is propaan, een chemisch bestanddeel gewonnen uit aardolie, dat dient om plastics te maken.
Is dat duurzaam?

Zou het niet mogelijk zijn, met de ontwikkeling van de technologie, om misschien binnen enkele jaren zulke pijpleiding aan te leggen met veel minder negatieve gevolgen aan de oppervlakte en in de bodem? Of is dat nu misschien al niet mogelijk mits een hogere kostprijs? (3)
Zijn er niet meer natuur inclusieve(re) methoden beschikbaar, zodat er geen waardevol natuurgebied moet gerooid worden?
Is er geen diepere ligging dan 80 centimeter mogelijk en/of andere natuur inclusieve pistes, zodat bepaalde vegetatie in de strook nog mogelijk is?
Zoals het er nu naar uitziet, zouden teelten en recreatie toegelaten zijn bovenop de leidingstraat, bomen en gebouwen echter niet. Maar rond die teelten zijn eveneens vragen, want vaak wordt de bodem verknoeid door de graafwerken en dat geldt evenzeer voor natuur.

Op deze vragen moet een duidelijk wetenschappelijk en financieel onderbouwd antwoord komen vooraleer er kan gedacht worden aan deze ondergrondse straat.

Voor alle duidelijkheid: zulke verzameling van pijpleidingen moet niet noodzakelijk een langdurige verankering van fossiele uitstoot betekenen voor Vlaanderen en een slechte zaak zijn voor het klimaat. Ook in een circulaire, klimaat neutrale chemische sector en/of in andere industrieën zijn clusters en pijpleidingen belangrijk. Wij zijn dus niet a priori tegen zulk project, maar de bedoeling, het nut en alternatieve methoden van aanleg zouden eerst duidelijk(er) moeten zijn vooraleer een aanvang gemaakt wordt met het project.

Er zijn drie verschillende tracés uitgetekend door de Vlaamse regering voor het openbaar onderzoek.
De bedoeling mag natuurlijk niet zijn dat gemeenten en/of inwoners zich tegen elkaar laten uitspelen. Misschien zit dat er nu wel een beetje achter.

Inmiddels hebben reeds heel wat gemeenten negatief advies gegeven over de plannen. Ook de provincie Limburg heeft dat reeds gedaan. (4)

Dus nog heel wat vragen rond de huidige plannen.
Deze moeten eerst uitgeklaard worden vooraleer er een echt maatschappelijk en politiek debat op gang kan komen.”

  • (3)’Nachtmerrie met pijp’, Column SLANGEN OP VRIJDAG, Het Belang van Limburg, vrijdag 23 april 2021, pagina 12.

 

Tags: