De minister van Defensie moet ook een beetje minister van Vrede zijn!

Dat zei burgemeester - federaal volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove naar aanleiding van 11 november.
Hij hield hiermee een pleidooi voor meer initiatieven qua vredesopvoeding voor de (schoolgaande) jeugd opdat ook het verleden, meer bepaald de twee wereldoorlogen, niet vergeten zouden worden.

 

 

 

 

Hieronder vindt u de integrale tekst van de toespraak.  

 

 

 

 

Eerwaarde Heer pastoor
Mijnheer de diaken
Mevrouw en heren voorzitters en bestuursleden van de oud-strijdersverenigingen
Heren kolonels, officieren, onder-officieren en andere vertegenwoordigers van de militaire overheid, actief of gepensioneerd
Vertegenwoordigers van de lokale politie Sint-Truiden - Gingelom - Nieuwerkerken, de gewestelijke brandweer Sint-Truiden, het Rode Kruis en de Civiele Bescherming
Mevrouw de directeur, leerkrachten, ouders en kinderen van de vrije basisschool de Boomhut in Brustem
Muzikanten van de Koninklijke Fanfare Sint-Christina en de Koninklijke Harmonie der Gilde
Collega’s uit de politiek
Geachte aanwezigen
Beste inwoners van Brustem

 

Op 11 november 1918, na méér dan 4 jaar oorlog, sloten Duitsers, Engelsen en Fransen een wapenstilstand.
Het staakt-het-vuren ging in om precies 11 uur, 90 jaar geleden.

 

 

De zogeheten ‘Grote Oorlog’ heeft 8,5 miljoen mensenlevens gekost.

 

 

Op 11 november herdenken we niet alleen het einde van de twee wereldoorlogen, maar herdenken we alle oorlogen in de wereld. Het is eveneens een dag geworden, die in het teken staat van de wereldvrede.

 

 

 

 

 

Diegenen, die de Tweede Wereldoorlog, gelukkig de laatste die wij gekend hebben, van dichtbij meegemaakt hebben, zijn nu bejaarde, meestal zelfs hoogbejaarde mensen.
Het zijn de 70 en 80-plussers van vandaag.
Enkel zij kennen de ervaring van honger, ontbering en tekort.

 

 

De generaties van na de Tweede Wereldoorlog hebben geen besef meer van wat ‘tekort hebben’ is, ook al is er een steeds grotere groep, die op en/of onder de armoedegrens leeft, ook bij ons, vaak zonder dat we het beseffen en/of weten.
We staan juist daarom misschien te weinig stil bij de welvaart; die we vandaag kennen en die als vanzelfsprekend wordt ervaren.
Die gedachte alleen al is beklemmend. Welvaart en zeker democratie zijn immers nooit vanzelfsprekend en waakzaamheid blijft geboden, misschien meer dan ooit in deze tijden van toenemende individualisering.

 

 

De oorlog wordt nu ‘anders’ gevoerd.
Denken we maar aan de vele terreuraanslagen in ondermeer Afghanistan en Irak, maar ook dichterbij bij ons in Europa, zoals in Londen en in Madrid enkele jaren geleden.
Dagelijks worden we via de media geconfronteerd met ontbering en geweld overal in de wereld.
Kijk maar naar wat momenteel in Oost-Congo gebeurt.

 

 

De uitdagingen waar we voor staan zijn enorm.
Bijna zestig jaar na het einde van Wereldoorlog II zijn we via de financiële crisis van de banken in een wereldwijde economische recessie beland.
De nabije toekomst zal zeer moeilijk worden en toch moeten we uit alle negatieve ervaringen ook iets positiefs halen.

 

 

Er moet door innovatie en creativiteit gezocht worden naar oplossingen voor de inkrimping van de grondstofvoorraden en voor het probleem van de opwarming van de aarde.
Wetenschappelijk onderzoek zal in deze zoektocht naar oplossingen een cruciale rol spelen. Mede hierdoor zullen nieuwe economische sectoren, technieken en technologieën ontstaan.

 

 

Verder kunnen we vaststellen dat de Information and Communication Technology (ICT)-maatschappij van vandaag ons ongebreidelde mogelijkheden biedt, maar er ook voor zorgt dat er steeds minder sociaal en menselijk contact is.
Het is belangrijk dat hierin naar een nieuw evenwicht wordt gestreefd, onder andere via allerlei buurt- en wijkgerichte initiatieven, zoals wij er heel wat kennen in Sint-Truiden: buurtbarbecues, buurtinfopunten, postkaarten om de nieuwe buren te leren kennen, kortelings weer de kerstdennen, etc.

 

 

Indien we met zijn allen de nodige inspanningen willen leveren, met het besef dat aanpassingen nodig zullen zijn van éénieder van ons, weliswaar volgens ieders draagkracht, solidair verdeeld, kunnen we versterkt uit deze crisis komen.

 

 

Wat mij betreft, moeten we wel de rol van de overheid opnieuw versterken. Immers, als de voorbije maanden één zaak aangetoond is dan is het wel dat de huidige vrije markteconomie, ondanks bijsturingen en sociale correcties, niet gewapend is tegen dit soort crisissen.
Tijd voor bezinning en een pleidooi voor opnieuw meer democratisch gecontroleerd ingrijpen vanwege de overheid, niet alleen in de banksector, maar ook op andere maatschappelijke terreinen.
Ik geef maar één voorbeeld: ‘De Post’, waar de dienstverlening van de burger terug op de eerste plaats moet komen in plaats van winstmaximalisatie onder het mom van de Europese éénmaking!

 

 

Alleen die aanpak, bovendien Europees en internationaal uitgetekend, gezien de OPEN economie en wereld waarin we leven, kan volgens mij vermijden dat de huidige crisis ontspoort zoals dat in de jaren dertig van de vorige eeuw het geval was met uiteindelijk de Tweede Wereldoorlog tot gevolg.

 

 

Dit soort plechtigheden blijft meer dan ooit nodig, als was het maar om de slachtoffers te herdenken, die omwille van de democratie, hun idealen en hun vaderland hun leven gelaten hebben. Zij moeten als het ware voor ons een permanent voorbeeld vormen!

 

 

Maar dit soort activiteiten blijft ook nodig, omdat er nog zoveel oorlogen in de wereld zijn, soms onder andere, modernere vormen, zoals het terrorisme en eveneens omdat onze democratie bedreigd wordt, ook al beseffen we dat niet altijd.
Democratie, ons gedacht mogen zeggen, mogen (moeten) gaan stemmen, etc. vinden we zo vanzelfsprekend dat we er niet meer bij stilstaan.
Kijk maar naar het succes van extreem-rechtse en populistische partijen bij ons, maar ook elders in Europa.

 

 

Mijn boodschap is dan ook simpel: wij moeten blijven zoeken naar originele activiteiten om deze gebeurtenissen uit het verleden, in ons geval de twee wereldoorlogen, te linken aan actuele situaties.
Vooral de jeugd moet daarbij betrokken worden.

 

 

In Sint-Truiden doen we hiervoor al zoveel mogelijk een beroep op scholen, zoals hier in Brustem, maar volgend weekend ook in Gelinden, Gelmen en Engelmanshoven. Bovendien proberen we (sedert dit jaar) te werken met fakkeltochten, gezien de symbolische waarde hiervan.
Mij spiegelend aan de traditionele fakkelestafette van onze zusterstad Weert, die ook elk jaar Sint-Truiden aandoet, hoop ik dat we er de komende jaren zullen in slagen om op één dag of alleszins op een beperkte periode alle oud-strijdersmonumenten in Sint-Truiden al lopend aan te doen met jongeren met fakkels. Of: sport gekoppeld aan de democratische gedachte!
Voor België en Vlaanderen wil ik mijn oproep herhalen, die ik al enkele keren publiek gedaan heb: zorg ervoor dat elke leerling uit het secundair onderwijs van welk net of welke richting dan ook de kans krijgt om een bezoek te brengen aan een uitroeiingskamp, zoals bijvoorbeeld Auschwitz.
Ja, dit kost (belastings)geld. En dan?
In mijn functie van voorzitter van de commissie voor de Landsverdediging in de Kamer van Volksvertegenwoordigers vind ik zelfs dat Defensie hier (wat) geld moet aan geven. Voor mij moet een minister van Defensie immers ook een beetje minister van Vrede zijn!

 

 

Tot slot wil ik iedereen bedanken, die heeft bijgedragen aan deze plechtigheid en wil ik u van harte uitnodigen op de traditionele receptie.

 

 

Zie ook de tekst 'Uitspraak naar aanleiding van de 65-jarige herdenking van de Nazi-Razzia op zondag 25 mei 2008' op deze website.