‘WATER & VUUR 150 jaar brandweer Sint-Truiden’ is de titel van het herinneringsboek dat gepubliceerd is naar aanleiding van het 150-jarig bestaan van de gewestelijke brandweer Sint-Truiden.

Het boek is officieel voorgesteld tijdens een academische zitting in het cultuurcentrum de Bogaard op vrijdag 26 augustus 2011.

Hieronder vindt u de integrale versie van het voorwoord dat burgemeester Ludwig Vandenhove geschreven heeft.

Beste lezer

De Sint-Truidense brandweer bestaat dit jaar 150 jaar.
In 1861 namen een aantal geëngageerde Truienaren het initiatief om een vrijwilliger brandweer op te richten ‘ten einde de goederen van de ingezetenen tegen brandrampen te verdedigen’.
Op 15 september 1861 werden tijdens een algemene vergadering een commandant en 2 ondercommandanten verkozen: de vrijwillige brandweer was een feit!

De oprichting van deze vrijwillige brandweer was wellicht het eerste burgerinitiatief in onze stad.
De brandweer is in die anderhalve eeuw uitgegroeid tot een gewestelijke brandweer, die instaat voor de bescherming en de beveiliging van Sint-Truiden (met 15 deelgemeenten), Nieuwerkerken (met 3 deelgemeenten), Heers (9 van de 12 deelgemeenten) en Borgloon (de deelgemeenten Rijkel en Hoepertingen).
59 brandweermannen, waarvan 52 vrijwilligers en 7 beroeps, staan ter beschikking van de bevolking van de zone met om en bij de 60.000 inwoners.
Vroeger waren er overeenkomsten met de brandweer van Borgworm en Tongeren, maar sedert de invoering van de Snelste Adequate Hulp, in het kader van de brandweerhervorming, zijn deze weggevallen.

Tijdens mijn beleidsperiode als burgemeester en verantwoordelijke voor de gewestelijke brandweer Sint-Truiden vanaf 1 januari 1995 is er veel geïnvesteerd: zowel in infrastructuur, materiaal en materieel, als in aanwerving en opleiding van personeel.
Wij beschikken nu over een goed uitgerust brandweerkorps dat snel kan uitrukken door de ligging van de nieuwe brandweerkazerne sinds 22 september 2000 op het kruispunt van de N80 en de Zepperenweg.

Brandweer is een basistaak van de overheid, dus alle financiële inspanningen van de belastingsbetaler en de overheid voor deze functie zijn terecht en verantwoord.

De gewestelijke brandweer Sint-Truiden doet al lang niet meer alleen aan brandbestrijding:  aanwezigheid bij noodweer en/of stormweer (bijvoorbeeld water- of modderoverlast), bijstand bij verkeersongevallen, zieke personen, die op een appartement wonen en niet langs lift of trap naar beneden kunnen, helpen evacueren naar een ziekenhuis, wespenverdelging, enz.
Sinds een aantal jaren is hier eveneens een uitgebreide preventiefunctie bijgekomen.
Via allerhande acties en initiatieven proberen we de bevolking zoveel mogelijk duidelijk te maken hoe vuur of andere incidenten kunnen voorkomen worden. In die context zien we de brandweerkazerne dan ook als een ‘OPEN HUIS’, waar iedereen individueel of in groep terecht kan. Zo is er de jaarlijkse opendeurdag, zijn er de talrijke rondleidingen van scholen of verenigingen, enz.

In het kader van de brandweerhervorming, die is ingezet sedert 2004 en die nog steeds loopt, is Limburg ingedeeld in 3 zones: zone noord, zone oost en zone zuid west.
De gewestelijke brandweer Sint-Truiden behoort tot de zone zuid west, samen met de korpsen van Beringen, Hasselt, Heusden-Zolder, Tessenderlo en Tongeren.
De bedoeling is de korpsen meer en beter te laten samenwerken (bijvoorbeeld gezamenlijk materieel aankopen) en de kwaliteit van de hulpverlening te doen toenemen.
Ik sta nog steeds achter deze hervorming, alleen duurt ze te lang. Bovendien zal de federale overheid met (veel) meer geld over de brug moeten komen indien ze haar eigen principes van de brandweerhervorming wil realiseren.
Mijn uitgangspunt blijft: gemiddeld elke burger dezelfde bescherming en hulpverlening bieden voor gemiddeld dezelfde kostprijs.

De 2e helft van de jaren 90 van de vorige eeuw en de eerste jaren van deze eeuw zijn onze regio en onze stad getroffen geweest door hevige regens en onweren met alle water- en modderoverlast tot gevolg.
Via een gezamenlijke aanpak van de Watering van Sint-Truiden, de Samenwerking Land & Water, het gemeentebestuur van Gingelom, het stadsbestuur van Sint-Truiden en de gewestelijke brandweer Sint-Truiden, zijn we erin geslaagd hier een heel beleid rond uit te tekenen dat model staat voor Vlaanderen.

Wie de media volgt, merkt dit: terwijl we televisiebeelden van water- en modderoverlast zien op talrijke plaatsen in België en Vlaanderen, blijft onze regio er grotendeels van gespaard.
Deze aanpak van de water- en modderoverlast bewijst de integrale manier waarop ook de brandweerdiensten actueel werken.
Integrale veiligheid komt erop neer dat de burger zich in alle omstandigheden en op alle plaatsen zo goed mogelijk in haar/zijn vel moet kunnen voelen.

De evolutie van de brandweer in deze anderhalve eeuw wordt uitgebreid beschreven in dit boek.
Ook wat eraan voorafging - de brandspuit, het spuithuisje bij de eerwaarde minderbroeders, de biervoerders met tonnen water, de kleine en grote rampen - en het huidige functioneren van de brandweer in de 21e eeuw komen aan bod.

Deze publicatie maakt deel uit van de viering ‘150 jaar brandweer’, die in de maanden augustus - september plaatsvindt.
Naast dit boek is er de officiële feestzitting op vrijdag 26 augustus 2011 in cultuurcentrum de Bogaard,  de optocht met oude en actuele brandweervoertuigen op zondag 25 september 2011 doorheen het beschermd gebied van de gewestelijke brandweer Sint-Truiden, een fototentoonstelling, die een goed overzicht geeft van de geschiedenis van de Sint-Truidense brandweer in cultuurcentrum de Bogaard van zaterdag 27 augustus 2011 tot en met vrijdag 23 september 2011, samen met de cartoontentoonstelling van de KA3-Club Limburgse Kartoenisten over de brandweer, de barbecue en het volksbal op zaterdag 24 september 2011 in de brandweerkazerne en de traditionele jaarlijkse opendeurdag op zondag 25 september 2011.

Ik hecht eraan om alle actieve, maar ook alle ex-brandweermannen - overleden of niet - en hun families van harte te bedanken voor hun jarenlange inzet voor de bevolking als die in problemen geraakt (een brand, een ongeval, een storm, een overstroming, enz.).
Zij staan dagelijks 24 uur op 24 uur ter beschikking.
Zeker in de huidige tijd van toenemend individualisme is dit niet meer zo evident.

Tot slot wil ik iedereen bedanken, die op de ene of andere manier heeft bijgedragen bij de totstandkoming van dit boek.
Namen noemen, is altijd gevaarlijk, maar niemand zal het mij kwalijk nemen als ik een speciaal woord van dank richt aan ere-stadsarchivaris Fernand Duchateau, die trouwens ook het boekje geschreven heeft toen de Sint-Truidense brandweer 125 jaar bestond. Tevens wil ik brandweerbevelhebber
Etienne Leers en een aantal leden van de gewestelijke brandweer, in het bijzonder Johan Vandenborne en Richard Heeren, die meegeholpen hebben, de medewerkers van de erfgoedcel en het stadsarchief en alle personen, die documentatie, foto’s of informatie ter beschikking gesteld hebben, hartelijk bedanken.

Veel lees- en kijkgenot!

Ludwig Vandenhove
burgemeester stad Sint-Truiden
ere-federaal volksvertegenwoordiger

Het boekkost 13,00 EUR en wordt verkocht bij de gewestelijke brandweer Sint-Truiden, Zepperenweg 26, 3800 Sint-Truiden.
Voor meer informatie kan u mailen naar info.brandweer@sint-truiden.be of naar burgemeester@sint-truiden.be .

Zie ook de tekst ‘WATER & VUUR 150 jaar brandweer Sint-Truiden’ van 21 juli 2011 op deze website.

Hierover is ook een item verschenen op woensdag 14 september 2011 op www.truineer.be en in de Passe-Partout editie woensdag 7 september 2011.