Betere dienstverlening, maar niet betalen!

“De burger is heel vaak niet consequent. Zij/hij wil wel een betere dienstverlening, zoals nu bijvoorbeeld naar aanleiding van de sneeuwoverlast als gevolg van de vroege en zware winter, maar is niet bereid om ervoor te betalen.”


Dit zei burgemeester Ludwig Vandenhove onder andere tijdens zijn toespraak voor het stadspersoneel op dinsdag 4 januari 2011.

Hij ging ook nog in op wat het jaar 2011 ons internationaal, nationaal en voor de regio en de stad Sint-Truiden kan/zal brengen, op de verhouding tussen ambtenarij en politiek bij het besturen van een gemeente/stad, op zijn visie qua personeelsbeleid van de stad Sint-Truiden en op het afscheid van Jo Hendricx als stadsecretaris.

Hieronder vindt u de integrale versie van de toespraak.

Beste personeelsleden, actief of gepensioneerd
Collega’s uit de politiek, actief of gepensioneerd
Dames en heren
Beste vrienden

Ik wens u en allen, die u dierbaar zijn het allerbeste toe voor 2011 namens het college van burgemeester en schepenen, de gemeenteraad en mezelf als burgemeester.

Ik hoop dat al uw verlangens en wensen mogen uitkomen en voor alles een goede gezondheid.
Het is een cliché, ik weet het, maar clichés dienen nu éénmaal om gebruikt te worden.
Ere-gouverneur Steve Stevaert drukt het als volgt uit: “iemand, die gezond is, heeft vele wensen, iemand, die ziek is, heeft maar één wens, namelijk (opnieuw) gezond worden.”
En voor de rest wens ik u allemaal wat minder gejaagdheid: wat meer stilte en tijd!

En nog een cliché nu ik toch bezig ben: bij het begin van een nieuw jaar worden er telkens goede voornemens gemaakt en grote verklaringen afgelegd, die meestal snel vergeten worden.
Of zijn ze dan niet echt gemeend?
Ik wil positief blijven en hoop dat het er dit jaar toch iets anders gaat aan toegaan.

Wat gaat 2011 ons geven?

Economisch is het eerder onduidelijk.
Enerzijds zijn er heel wat positieve signalen, die wijzen op een kentering.
Anderzijds zijn er de begrotingsproblemen binnen een aantal Europese Unie (EU)-landen, die een sterke invloed hebben op de waarde van de EURO, in die mate zelfs dat er vragen gesteld worden of de huidige EURO en/of EURO-zone in stand kan gehouden worden.

Internationaal blijft er het probleem van de klimaatverandering, waar er nu geen tijd meer mag verloren gaan.
Als stad en als individu kunnen we hier ons steentje toe bijdragen.

Het ziet ernaar uit dat de dreiging van het terrorisme ook in 2011 zal blijven bestaan.
Natuurlijk moeten we terroristen zoveel mogelijk opsporen en straffen en de politie- en andere diensten hiertoe alle mogelijkheden geven.
Met de inzet van militaire middelen moeten we zuinig omspringen.
Kijken we maar naar de bijna uitzichtloze situatie in Afghanistan, waar ook Belgische militairen aanwezig zijn.
Naast ‘oorlog’, moet er vooral gezorgd worden dat de bevolking in de betrokken landen het beter krijgt in plaats van hun toevlucht te moeten nemen tot extremisme en terrorisme. Vaak hebben zij nu immers niets te verliezen, enkel maar te winnen. Mensen ter plaatse helpen en hun levenssituatie verbeteren kan eveneens het probleem van de asielzoekers helpen aanpakken.
Minder extremisme en dialoog en overleg zijn de oplossingen, niet meer extremisme, en dat geldt voor alle betrokken partijen.

Nationaal is er nood aan rust, dus er zou zo snel mogelijk een nieuwe regering moeten komen. Maar we moeten beseffen dat de kiezer, dus wij allemaal, op zondag 13 juni 2010, de kaarten zo geschud heeft dat dit hoe dan ook niet gemakkelijk zal zijn.
En wat mij frappeert, is dat ik nu precies heel wat personen hoor zeggen dat ze niet meer gaan stemmen.
Beseffen wij dan niet hoe gelukkig we mogen zijn te mogen leven in een democratie? Maar in een democratie heeft ook de burger haar/zijn verantwoordelijkheid.

Voor onze regio en de stad Sint-Truiden hoop ik dat we gespaard mogen blijven van ‘grote ongelukken’ en van bedrijfssluitingen en/of afdankingen.
En wat ik daarnet zei voor België en Vlaanderen, geldt ook voor onze stad: politieke rust!
Met de gemeenteraadsverkiezingen van zondag 14 oktober 2012, die alsmaar dichterbij komen, zal de politieke situatie er zeker niet gemakkelijker op worden.

Onze maatschappij in Vlaanderen, één van de rijkste regio’s ter wereld, heeft geld genoeg om het probleem van armen, daklozen, asielzoekers etc. op te vangen en zelfs om deze aangelegenheid structureel op te lossen.
Dit is een kwestie van keuzes en van solidariteit.
Ik hoop dat 2011 hier het jaar van de kentering mag zijn.
In Sint-Truiden hebben we hier in 2010 een grote stap vooruit gezet met de nieuwe, degelijke huisvesting van Sint-Vincentius, die ook een vernieuwde werking op gang gebracht heeft.   

Alle middelen, kleine en grote, zijn goed om het armoedeprobleem aan te pakken.
Er is geen enkel argument of reden om zich achter te verschuilen om voor deze bevolkingsgroep (n)iets te doen.
Hetzelfde geldt voor alle acties en initiatieven om dit probleem onder de aandacht te brengen.
Om nog maar eens een cliché te gebruiken: ‘Geen woorden, maar daden!’.

Beste vrienden

Om de huidige economische crisis aan te pakken moeten alle overheden hun verantwoordelijkheid opnemen.
En wat mij betreft, is dit niet of zeker niet alleen blindelings besparen.

Vanuit mijn opleiding als economist ben ik een aanhanger van John Maynard Keynes, die precies op zulke ogenblikken bepleitte dat de overheid meer geld in de economie moest pompen.

En wat dat besparen betreft, vind ik dat sommige sectoren hier zeker niet voor in aanmerking komen, integendeel zelfs, verhogen is hier de boodschap. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan initiatieven ter bestrijding van armoede, sociale economieprojecten en tewerkstellingsbevorderende maatregelen.

En als ik zeg alle overheden, heb ik het eveneens over gemeenten en steden, dus ook de stad Sint-Truiden.
Bijkomend element hiervan is dat dit geld relatief snel in de lokale economie terechtkomt.

Beste personeelsleden

Ik hoop dat we in 2011, ambtenaren en politici, elk op hun eigen terrein en vanuit hun eigen achtergrond, opnieuw goed zullen kunnen samenwerken om het imago van de stad Sint-Truiden hoog te houden.

En inmiddels was ik op 1 januari 2011 al 16 jaar burgemeester van deze mooie stad.
E
n als ik terugkijk op die periode dan kan ik zonder schroom zeggen dat deze stad veranderd is.
Bedankt hiervoor, want dit is enkel het resultaat van de samenwerking van de ambtenarij en de politiek.

In dit verband wil ik jullie wel iets vragen: nu er door sommigen op alle niveaus - en de economische en financiële crisis is hier uiteraard niet vreemd aan - gepleit wordt voor de vermindering van het aantal ambtenaren, is het nog belangrijker dat er een goede dienstverlening aan de burger geboden wordt. De belastingsbetaler betaalt hiervoor immers een prijs onder de vorm van belastingen. Bovendien bezorg je zo argumenten aan de politici, die jullie verdedigen.

En de burger is hierin niet (altijd) consequent.
De recente, vroege winterperiode met alle gevolgen van dien, is hier een mooi voorbeeld van.
Een uur nadat de sneeuw gevallen is, willen sommigen bij manier van spreken al dat de strooiwagens met zout passeren.
Dan komt de inconsequente houding van heel wat burgers, maar ook van heel wat politici naar boven: ze willen een betere dienstverlening, maar zijn niet bereid om ervoor te betalen!
Blijkbaar merken ze niet - of willen ze het niet begrijpen - dat we de laatste drie jaren met een uitzonderlijke winter zijn geconfronteerd en dat de situatie dezelfde is in heel België en Vlaanderen en aantal andere Europese landen.
Voor alle duidelijkheid: dit is enkel maar oplosbaar én door een overheid, die zich hier beter tegen uitrust en meer personeel en middelen inzet met alle financiële gevolgen van dien, én door de burger, die haar/zijn gedrag hier aan aanpast.

Een echt sneeuwplan beperkt zich niet tot het zo efficiënt mogelijk inzetten van middelen en personeel tegen sneeuw- en ijzeloverlast, maar omvat eveneens het zo snel mogelijk opvullen van de gaten in de wegen in afwachting van een meer structurele aanpak en het rechtzetten, terugzetten en/of vervangen van heel wat verkeersborden vooral als gevolg van slippartijen.

Bij de nieuwjaarsreceptie sta ik traditioneel even stil bij het personeelsbeleid van de stad Sint-Truiden.

Ik zou inconsequent met mezelf zijn indien ik hier niet zou zeggen dat ik het personeelsbeleid van de voorbije 16 jaar wil trachten verder te zetten, met name:

-        personeelsbeleid is geen doel op zich, maar staat in functie van een goede dienstverlening aan de bevolking;

-        de personeelslasten binnen de globale begroting moeten beheerst worden.
En dit drukt zich niet alleen uit in cijfers en/of percentages, maar ook in inhoud.
Als ik bijvoorbeeld de vergelijking maak met 1 januari 1995, toen ik als burgemeester begon, zijn er heel wat functies en taken bijgekomen voor gemeenten en steden, waar de burger van verwacht dat ze uitgevoerd worden, liefst gratis.
Maar enkele voorbeelden: bladerbakken, duurzaam beleid, erfgoed, fietspaden, openbaar vervoer, etc.
En ik ben ook voor flexibiliteit van personeel, maar die is niet eindeloos.
Ik doe niet mee aan een debat over personeel dat enkel over cijfers en percentages gaat!;

-        aandacht hebben voor allerlei sociale projecten, waarin personen tewerkgesteld worden, die minder kansen krijgen op de normale arbeidsmarkt.

Binnenkort zal het tijdsregistratiesysteem in voege gaan na overleg met, en wat mij betreft, in onderling akkoord met de representatieve vakbondsorganisaties. Ook blijven wij bijzondere aandacht schenken aan de zogeheten tweede pensioenpijler voor contractuelen.
Als stad Sint-Truiden hebben wij daar al het goede voorbeeld gegeven door sedert drie jaar een zekere spaarpot, vergelijkbaar met het Zilverfonds op federaal niveau, aan te leggen.
Nu is er een Vlaamse richtlijn (bekrachtigd door de Vlaamse regering op 10 december 2009) om jaarlijks minimum 1% van de werkgeversbijdrage op het pensioengerechtigde jaarloon opzij te zetten.
Als stad Sint-Truiden hebben wij dat percentage opgetrokken tot 3%, waardoor we in de top van de Vlaamse gemeenten en steden zitten.

Tot slot nog enkele dankwoorden:

-        voor Armand Schreurs, die hier vandaag, ondanks het feit dat hij inmiddels een echte duizendpoot is geworden, nog eens teruggegrepen heeft naar zijn eerste liefde, zijn poppenkast;

-        voor de voorzitter en de leden van de koninklijke vriendenkring van het stadspersoneel voor het mee organiseren van deze nieuwjaarsreceptie en aansluitend de fuif;

-        voor alle gedecoreerden en gepensioneerden, die we onmiddellijk gaan huldigen.

En bij de gepensioneerden is er dit jaar iemand bijzonders. Immers, onze stadssecretaris Jo Hendricx is vanaf 30 oktober 2010 officieel met pensioen.

Jo trad in dienst bij de stad in januari 1981.
Hij volgde de inmiddels overleden ere-stadssecretaris Georges Vandenborne op na een interim periode van de heer Jozef Henderix.
Ik heb Jo als gemeenteraadslid nog gekend als bestuursecretaris en herinner mij nog, alsof het gisteren was, toen hij officieel stadssecretaris werd in 1991.
Ik heb toen gesproken als fractieleider bij zijn officiële aanstelling als stadssecretaris.

Toen ik de eerste dag, zelfs het eerste uur, in het bureau van de burgemeester zat, heb ik tegen Jo gezegd: “Jij bent de continuïteit, politici komen en gaan, ambtenaren blijven”.
Ik weet niet of Jo zich deze uitspraak nog herinnerd.
Ik heb ze alleszins nog heel vaak gebruikt binnen en buiten Sint-Truiden, omdat ze voor mij perfect de verhouding weergeeft tussen ambtenaren en democratisch verkozen politici.
Het is al dan niet (politiek) toeval dat ik nu nog blijf en hij vertrekt.

Bijna 16 jaar tijdens mijn burgemeesterschap heb ik niemand anders ‘langs mijn zijde’ gehad dan stadssecretaris dan Jo Hendricx.
Natuurlijk ken je op die manier de grote, maar vooral de kleine kantjes - die trouwens elk mens heeft - van elkaar.

Beste Jo, het was prettig samenwerken en ik hoop dat je altijd gerespecteerd hebt - en ik ben daar zelfs zeker van- dat we het niet altijd met elkaar eens waren.
Dit heeft te maken met elk ons eigen karakter, maar ongetwijfeld ook met de veranderde wetgeving - sorry, inmiddels Vlaams, dus decretaal geregeld - waarbij de ambtenarij meer te zeggen krijgt en de politiek minder.
Ik blijf dit een slechte evolutie vinden, waarbij de echte democratie wordt uitgehold.

Beste Jo

Bedankt voor alles en nog vele gelukkige en gezonde jaren.

Je gaat nu nog meer tijd hebben voor uw kleinkinderen, om naar klassieke muziek te luisteren, om met uw paarden bezig te zijn, om actief te zijn als koorzanger en in het koninklijk stedelijk feestcomité, misschien om opnieuw wat actiever te schilderen, etc.

Beste aanwezigen     

Het ga je goed in 2011!

Een prettige receptie en een geslaagde fuif.